15 Οκτωβρίου 2020: Για την ΗΜΕΡΑ ΤΗΣ ΓΥΝΑΙΚΑΣ ΑΓΡΟΤΙΣΣΑΣ, ένα ενδιαφέρον έργο της νεότερης ευρωπαϊκής τέχνης:
ΖΑΝ ΦΡΑΝΣΟΥΑΖ ΜΙΓΕ (Jean-Franscois Millet, 1814-1875), OI ΣΤΑΧΟΜΑΖΩΧΤΡΕΣ, 1857, λάδι σε καμβά, 84χ111 εκ., Παρίσι, Musee d’ Orsay.
Τρεις γυναίκες με βαριά σώματα είναι σκυμμένες σε ένα φρεσκοθερισμένο χωράφι και μαζεύουν τα στάχυα που έχουν ξεμείνει. Ο συνειρμός με τη “Σταχομαζώχτρα” του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη είναι αναπόφευκτος. Τις απεικονίζει όπως πραγματικά είναι οι γυναίκες όταν δουλεύουν στα χωράφια.
Στη σύνθεση κυριαρχεί η καμπύλη γραμμή, η γραμμή που χρησιμοποιείται για να απαλείψει κάθε αιχμή, κάθε οξύτητα και να προσδώσει στις μορφές απαλότητα . Μ’ αυτόν τον τρόπο θέλει ο ζωγράφος να εκφράσει τη συμπάθειά του προς τις φτωχές βιοπαλαίστριες. Τις απεικονίζει σε μια στάση που δεν δείχνουν τα πρόσωπά τους στον θεατή, γιατί δεν θέλει να δημιουργήσει προσωπογραφίες αλλά τύπους γυναικών και να προβάλει τον τύπο της καθημερινής αγωνίστριας.
Τις απεικονίζει σε πρώτο επίπεδο να προβάλλονται πάνω στις τεράστιες θημωνιές στο βάθος για να τις παρουσιάσει μνημειακές και να υμνήσει με τον τρόπο του τον καθημερινό μόχθο των απλών ανθρώπων. Αυτός ο τρόπος θεωρήθηκε την εποχή του επαναστατικός, γιατί μέχρι τότε οι απλοί καθημερινοί άνθρωποι παρουσιάζονταν στην τέχνη μόνο ειρωνικά και περιπαικτικά.
Αρκεί να θυμηθούμε πόσο σκληρά και ειρωνικά τους αντιμετώπιζε ο Φλαμανδός Πιέτερ Μπρύγκελ o Πρεσβύτερος(Pieter Brüghel der Älter, 1525/1530-1569). Η κατάσταση άλλαξε από τα μέσα του 19ου αιώνα και όταν άρχισαν να εμφανίζονται οι πρώτες κοινωνικές ιδέες που επηρέασαν και την τέχνη. Οι καλλιτέχνες που υιοθέτησαν το ρεύμα του Ρεαλισμού ενδιαφέρθηκαν για το αληθινό, το πραγματικό, το κοντινό, το ταπεινό και έτσι οι άνθρωποι του μόχθου πρωταγωνιστούν σε πολλά έργα τους χωρίς γραφικότητες και ηρωισμούς.
Είναι η εποχή που ανδρώνεται η εργατική τάξη και αποκτά την αυτοσυνειδησία της, όπως καθαρά φαίνεται στη γλυπτική του Βέλγου ζωγράφου και γλύπτη Κονσταντίν Μωνιέρ (Constantin Meunier, 1831-1905).
Δώρα Μαρκάτου
