Η φωτογραφία είναι από τη σελίδα του Φορέα Διαχείρισης του Αίνου και βλέπουμε μία πλαγιά του Αίνου.
Το τελευταίο διάστημα και μέσα σε λίγες μόνο ημέρες, η Κεφαλονιά υπέφερε από αλλεπάλληλες πυρκαγιές. Αγία Ειρήνη, Θηνιά, Κουνόπετρα, Κοκκολάτα και Δοριζάτα πλήγησαν από πύρινα μέτωπα τα οποία έγιναν αιτία να απολέσουν μεγάλο μέρος του φυσικού μας πλούτου. Ωστόσο, αυτό που προκαλεί ερωτήματα είναι το γεγονός ότι κάποιες περιοχές χτυπιούνται συστηματικά και σχεδόν κάθε χρόνο απ’ τις πυρκαγιές. Κάθε χρόνο τυχαίνει να συμβαίνουν ατυχήματα στις εν λόγω περιοχές ή απλώς έχουν μπει στο στόχαστρο των εμπρηστών;
Οι δασικές πυρκαγιές είναι σύμφυτες με την ελληνική ιστορία και ξεκινούν, ίσως, απ’ τη μυθολογία μας όταν ο Προμηθέας θέλησε να δωρίσει στο ανθρώπινο γένος τη φωτιά για να δεχθεί στη συνέχεια τη σκληρή τιμωρία του Δία… Οι κλιματικές συνθήκες που επικρατούν στην Ελλάδα ευνοούν, ειδικά τα καλοκαίρια, την εκδήλωση πυρκαγιών. Παράλληλα, η κλιματική αλλαγή σε συνδυασμό με την υποχώρηση των αγροτικών καλλιεργειών, την αύξηση της βιομάζας αλλά και την έλλειψη συγκροτημένης πολιτικής για τη διαχείριση των δασών συνεπικουρούν στην πρόκληση αυτού του μεγάλου κίνδυνου, μάλλον του μεγαλύτερου για την ελληνική φύση.
Τα αίτια των πυρκαγιών μπορεί να είναι : τυχαία, άγνωστα, φυσικά, αμέλεια, πρόθεση και αναζωπύρωση. Σύμφωνα με την ευρωπαιϊκή πηγή δεδομένων για τις πυρκαγιές, σε πάνω απ’ τις μισές πυρκαγιές που εκδηλώθηκαν στη νότια Ευρώπη μέσα σε μια πενταετία, βρέθηκε ως αιτία η περίπτωση της πρόθεσης. Ωστόσο, επειδή υπήρξε κι ένα μεγάλο ποσοστό πυρκαγιών για το οποίο δεν εντοπίστηκε ποτέ το αίτιο, τα ποσοστά των εμπρησμών ενδέχεται στην πραγματικότητα να είναι πολύ μεγαλύτερα και να προσεγγίζουν τη συντριπτική πλειοψηφία…
Τις τελευταίες δεκαετίες και μετά το 1970, οι πυρκαγιές στην Ελλάδα ακολούθησαν ανοδική πορεία ακολουθώντας την αντίστοιχη πορεία του τουρισμού. Υπάρχουν ισχυρές ενδείξεις λοιπόν που φωτογραφίζουν την ανθρωπογενή δραστηριότητα ως την κύρια υπεύθυνη για τις δασικές πυρκαγιές. Αποτελεί σχήμα οξύμωρο τ’ ότι η Ελλάδα χάνει τεράστιες εκτάσεις δασικής γης απ’ τις πυρκαγιές τις τελευταίες δεκαετίες που απέκτησε επίγεια και εναέρεια μέσα δασοπυρόσβεσης, σε σχέση με παλαιότερα που δε διέθετε καμία υποδομή για την αντιμετώπιση των πυρκαγιών.
Τα νησιά μας, ο νομός Κεφαλληνίας, είχαν μία αρνητική πρωτιά στην ελληνική επικράτεια καθώς για τα έτη 1983-2008 καταγράφηκαν 2.175 πυρκαγιές! Πρόκειται για τα περίφημα έτη της ανάπτυξης και της πυκνής οικοδόμησης…
Δυστυχώς στη χώρα μας οι πυρκαγιές στις οποίες τα αίτια δεν ανακαλύπτονται και παραμένουν άγνωστα, αποτελούν πλειοψηφία. Αυτό σημαίνει ότι η ατιμωρησία κυριαρχεί και ότι οι εμπρηστές σπανίως έρχονται αντιμέτωποι με τις πράξεις τους ενώπιον της Ελληνικής Δικαιοσύνης. Υπό αυτό το πρίσμα, δεν είναι να απορεί κανείς που κάθε χρόνο γινόμαστε θεατές στο ίδιο έργο ξανά και ξανά… Διότι αν το κράτος δικαίου δε δώσει μία εικόνα σοβαρής διαχείρισης, αντιμετώπισης και καταστολής των εμπρησμών, πως περιμένουμε να υπάρξει μείωση των δασικών πυρκαγιών και της καταστροφής της υπερπολύτιμης φύσης μας; Ας μην ξεχνάμε ότι πρόσφατα η κυβέρνηση κατήργησε το Φορέα Διαχείρισης του Αίνου…
Η έλλειψη χωροταξικού σχεδιασμού και ορθών κανόνων ανάπτυξης επίσης ενθαρρύνουν τις εγκληματικές ενέργειες απέναντι στα δάση μας. Η έλλειψη ολοκληρωμένου δασολογίου και κτηματολογίου καθώς και οι ασάφειες στα κατά τόπους ιδιοκτησιακά καθεστώτα, επιτρέπει και συντηρεί σε μεγάλο βαθμό αυτήν την κατάσταση. Τις περισσότερες φορές το αυτονόητο μιας καμμένης δασικής περιοχής γίνεται αδύνατο να αποδειχτεί ότι ήταν δασική πριν καεί! Παρότι η αναδάσωση αποτελεί Συνταγματική υποχρέωση από το 1975, η μη χαρτογράφηση των καμένων μετατρέπει την καμένη γη σε οικόπεδα προς εκμετάλλευση και σχεδόν ποτέ δε γίνεται αναδάσωση…
Σ’ όλο αυτό το εκρηκτικό μείγμα, έρχεται να προστεθεί το πολιτικό κόστος που προκαλούν τα διαπλεκόμενα συμφέροντα με αποτέλεσμα να μην τηρούνται οι νόμοι και οι καταπατητές των δασών να παίρνουν χάρη όλως τυχαίως λίγο πριν τις εκλογές… Μετά την τραγωδία στο Μάτι η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ μέσω των αρμόδιων υπηρεσιών είχε επισημάνει προς κατεδάφιση προκειμένου η περιοχή να μην είναι πια ευάλωτη από φυσικές καταστροφές, 339 κτίρια και 440 μάντρες! Η σημερινή κυβέρνηση της ΝΔ μείωσε τον αριθμό των προς κατεδάφιση κτιρίων στα 122(!) και τον αριθμό των προς κατεδάφιση μαντρών στις 336…
Εν κατακλείδι και επειδή ο φάκελος «δασικές πυρκαγιές» δεν εξαντλείται σ’ ένα άρθρο, η πολυσχιδής νομοθεσία, οι ακούσιες ή εκούσιες ασάφειες στο ιδιοκτησιακό καθεστώς, η μη στήριξη της πυροσβεστικής υπηρεσίας, η κατάργηση δομών με αποστολή την προστασία του περιβάλλοντος όπως ο Φορέας Διαχείρισης του Αίνου, οι μεροληπτικές πολιτικές υπέρ των ιδιωτικών συμφερόντων και της ασύμμετρης ανάπτυξης, η έλλειψη δασολογίου και κτηματολογίου καθώς και η παντελής έλλειψη προληπτικού σχεδιασμού και διαχείρισης δασών καθιστούν την πατρίδα μας όχι απλώς ευάλωτη στις δασικές πυρκαγιές, αλλά «βούτυρο στο ψωμί», ας μας επιτραπεί η έκφραση, για κάθε επίδοξο εμπρηστή ή διεστραμμένο πυρομανή που θα θελήσει να εγκληματίσει απέναντι στο κοινό σπίτι όλων μας : το φυσικό μας πλούτο.
