Κυριακή 3 Νοεμβρίου 2024
23.2 C
Argostoli

kefaloniastatus@gmail.com

Εφημερεύοντα Φαρμακεία

spot_img

ΜΕΝΟΥ / ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ

Οι Μικρασιάτες πρόσφυγες στην Κεφαλονιά (Απογραφή 1923)

Ο Αγγελο-Διονύσης Δεμπόνος με το πολύτιμο συγγραφικό του έργο έχει συμβάλει τα μέγιστα στην αποτύπωση όχι μόνο της πολιτικής και πολιτισμικής, αλλά και της κοινωνικής μας ιστορίας, μέσα από επίπονη και πολύχρονη έρευνα σε πρωτότυπες πηγές (αρχειακό υλικό και τύπο της εποχής). 

Στο έργο του Σταθμοί στην πολιτικοκοινωνική και πολιτιστική ζωή του Αργοστολιού, αφιερώνει δύο κεφάλαια στις επιδράσεις που άσκησε στην κεφαλληνιακή κοινωνία η Μικρασιατική Καταστροφή του 1922 και η υποδοχή των προσφύγων στο νησί.[1] Λόγω των τελευταίων εξελίξεων στην περιοχή της Μεσογείου, αυτές οι αναμνήσεις και οι στατιστικές γίνονται δυστυχώς επίκαιρες, αλλά και εργαλεία αναστοχασμού.

                Στο παρόν κείμενο θα προσπαθήσουμε να δώσουμε μια απλώς αριθμητική απεικόνιση των προσφύγων που ήρθαν στην Κεφαλονιά, όπως αυτά προκύπτουν από την Απογραφή Προσφύγων που διενεργήθηκε τον Απρίλιο 1923 σε ολόκληρη την ελληνική επικράτεια.[2]

               ΑΡΙΘΜΟΣΠΟΣΟΣΤΟ
ΣΥΝΟΛΟ ΠΡΟΣΦΥΓΩΝ ΣΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΠΙΚΡΑΤΕΙΑ786431100%
ΝΟΜΟΣ ΚΕΦΑΛΛΗΝΙΑΣ ΚΑΙ ΙΘΑΚΗΣ69710,89% του συνόλου των προσφύγων
ΠΡΟΣΦΥΓΕΣ ΣΤΗΝ ΙΘΑΚΗ97513,99% του συνόλου του νομού
ΠΡΟΣΦΥΓΕΣ ΣΤΗΝ ΚΕΦΑΛΟΝΙΑ599686,01% του συνόλου του νομού

Κατανομή προσφύγων στην Κεφαλονιά

ΔΗΜΟΣ/ΚΟΙΝ.ΑΝΔΡΕΣΓΥΝΑΙΚΕΣΣΥΝΟΛΟ
ΑΡΓΟΣΤΟΛΙΟΥ157519663541
ΒΑΛΣΑΜΑΤΩΝ6612
ΒΛΑΧΑΤΩΝ ΕΙΚ.343266
ΔΙΛΙΝΑΤΩΝ303
ΚΑΡΑΒΑΔΟΥ538
ΛΑΚΗΘΡΑΣ121628
ΜΑΥΡΑΤΩΝ9211
ΜΕΤΑΞΑΤΩΝ369
ΜΗΝΙΩΝ5459113
ΜΟΥΣΑΤΩΝ121224
ΠΕΣΣΑΔΑΣ9514
ΣΒΟΡΩΝΑΤΩΝ211637
ΣΠΑΡΤΙΩΝ5260112
ΤΡΩΙΑΝΝΑΤΩΝ112
ΦΑΡΑΚΛΑΤΩΝ5914
ΦΡΑΓΚΑΤΩΝ415
ΧΙΟΝΑΤΩΝ325
ΑΓΚΩΝΟΣ4812
ΚΑΡΔΑΚΑΤΩΝ41014
ΚΟΝΤΟΓΕΝΝΑΔΑΣ10919
ΚΟΝΤΟΓΟΥΡΑΤΩΝ6410
ΚΟΥΒΑΛΑΤΩΝ325
ΛΗΞΟΥΡΙΟΥ147255402
ΜΟΝΟΠΩΛΑΤΩΝ101
ΠΕΤΡΙΚΑΤΩΝ202
ΡΙΖΗΣ448
ΣΚΟΙΝΕΩΣ101
ΑΓΙΑΣ ΕΥΦΗΜΙΑΣ15516600
ΑΣΣΟΥ8356139
ΒΑΣΙΛΙΚΑΔΩΝ192948
ΒΛΑΧΑΤΩΝ ΣΑΜ.63137
ΓΡΙΖΑΤΩΝ123547
ΔΙΒΑΡΑΤΩΝ217192
ΔΙΧΑΛΙΩΝ62632
ΔΡΑΚΟΠΟΥΛΑΤΩΝ114455
ΖΕΡΒΑΤΩΝ189
ΚΑΡΥΑΣ242448
ΚΟΘΡΕΑ65460
ΚΟΜΙΤΑΤΩΝ83240
ΜΑΚΡΥΩΤΙΚΩΝ296796
ΜΕΣΟΒΟΥΝΙΩΝ126779
ΝΕΟΧΩΡΙΟΥ41418
ΠΛΑΓΙΑΣ52631
ΠΟΥΛΑΤΩΝ43539
ΣΑΜΗΣ2485109
ΤΟΥΛΙΑΤΩΝ23126149
ΤΣΑΚΑΡΙΣΙΑΝΟΥ314
ΦΕΡΕΝΤΙΝΑΤΩΝ176380
ΦΙΣΚΑΡΔΟΥ68140208
ΧΑΛΙΩΤΑΤΩΝ6263200

Επεξεργασία δεδομένων: Κατανομή κατά επαρχίες και φύλο

ΚΑΤΑ ΕΠΑΡΧΙΑΚΑΤΑ ΦΥΛΟ
ΕΠΑΡΧΙΑΣΥΝΟΛΟ% ΝΗΣΙΟΥΑΝΔΡΕΣ% ΣΥΝΟΛΟΥ ΕΠΑΡΧΙΑΣΓΥΝΑΙΚΕΣ%ΣΥΝΟΛΟΥ ΕΠΑΡΧΙΑΣ
ΚΡΑΝΑΙΑΣ400466,77180845,15219654,85
ΠΑΛΗΣ4747,9118238,4029261,60
ΣΑΜΗΣ151825,3240726,81111173,19
ΣΥΝΟΛΟ ΝΗΣΙΟΥ% ΣΥΝΟΛΟΥ ΝΗΣΙΟΥ%ΣΥΝΟΛΟΥ ΝΗΣΙΟΥ
5996100%239739,98359960,02

Μερικά πρωτόλεια συμπεράσματα:
·         Η Κεφαλονιά, ίσως λόγω γεωγραφικής θέσης, υποδέχθηκε μικρό αριθμό προσφύγων (λιγότερο από 1% του συνόλου της χώρας),  ωστόσο κυμαίνεται στα ίδια επίπεδα με κάποια από τα  υπόλοιπα Ιόνια Νησιά, λαμβανομένου υπόψη του πληθυσμού τους (Η Ιθάκη 975, η Λευκάδα 5690, οι Παξοί 282, η Κέρκυρα  10.006). Ωστόσο υποδέχεται  διπλάσιους  πρόσφυγες από τη γειτονική της Ζάκυνθο (2506 πρόσφυγες).
·         Οι γυναίκες πρόσφυγες είναι αισθητά περισσότερες από τους άνδρες  (40% άνδρες, 60% γυναίκες), και μάλιστα η αναλογία τους είναι μεγαλύτερη σε σχέση με τον εθνικό μέσο όρο (44,6 % άνδρες,  55,4% γυναίκες). Το εθνικό ποσοστό πλησιάζει μόνο η Επαρχία Κραναίας.·         

Είναι αξιοσημείωτο ότι στην Επαρχία Σάμης το ποσοστό των γυναικών εκτινάσσεται στο 73,19% επί των προσφύγων που έχουν εγκατασταθεί εκεί.  Θα μπορούσε να το αποδώσει κανείς στην απασχόληση των γυναικών με την ιδιότητα των οικιακών βοηθών σε εύπορα σπίτια της περιοχής, που ακολουθούσαν αστικές συνήθειες (π.χ. Φισκάρδο, Άσσος,  αρχοντικά στην περιοχή Σάμης).

·         Η επαρχία Κραναίας, και ιδίως η πόλη του Αργοστολίου, σηκώνει το μεγαλύτερο βάρος της προσφυγικής εγκατάστασης  (Στον Δήμο Αργοστολίου είναι εγκατεστημένοι 3541 πρόσφυγες, δηλαδή το 59,05% των προσφύγων του νομού).

·         Είναι επίσης αξιοσημείωτο το μικρό ποσοστό προσφύγων που συναντάται στο σύνολο της χερσονήσου της Παλικής (μόλις 7,91% του συνόλου των προσφύγων του νησιού), με την πόλη του Ληξουρίου να υποδέχεται 402 πρόσφυγες (6,7% του συνόλου).
Ηλίας Τουμασάτος


[1] Αγγελο-Διονύσης Δεμπόνος, Σταθμοί στην πολιτικοκοινωνική και πολιτιστική ζωή του Αργοστολιού, Αργοστόλι: ΔΕΠΑΨ Δήμου Αργοστολίου, 1994. Για το αποτύπωμα της Μικρασιατικής Καταστροφής στην Κεφαλονιά βλ.ειδικότερα τις σ. 365-373 του παραπάνω, ενώ ειδικότερα για την υποδοχή των προσφύγων βλ. τις σ. 375-390, με πλούσιες παραπομπές σε πρωτότυπο αρχειακό υλικό.

[2] Υπουργείον Υγιεινής, Πρόνοιας και Αντιλήψεως, Τμημα Στατιστικής, Απογραφή προσφύγων ενεργηθείσα κατ’ Απρίλιον 1923, Αθήνα: Εθνικό Τυπογραφείο, 1923, σ. 25-26.

ΠΗΓΗElias' words

ΑΦΗΣΤΕ ΜΙΑ ΑΠΑΝΤΗΣΗ

εισάγετε το σχόλιό σας!
παρακαλώ εισάγετε το όνομά σας εδώ

ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΝΕΑ

ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΑΡΘΡΑ