Σήμερα, ορίστηκα να συμμετάσχω εκτάκτως στην συνεδρίαση (13.00) της Διαρκούς Επιτροπής Οικονομικών Υποθέσεων της Βουλής, που επεξεργάζεται το Νομοσχέδιοτου Υπουργείου Οικονομικών:

«Επείγουσες ρυθμίσεις για την αντιμετώπιση των καταστροφικών συνεπειών από την πορεία του μεσογειακού κυκλώνα «Ιανός», περαιτέρω μέτρα για την αντιμετώπιση των συνεχιζόμενων συνεπειών της πανδημίας του κορωνοϊού COVID-19 και άλλες κατεπείγουσες διατάξεις»

Λόγω της παρουσίας μου στην Κεφαλονιά θα συμμετάσχω ηλεκτρονικά στην Επιτροπή και θα παρουσιάσω την κατάσταση στο νομό μας και τις θέσεις της κοινωνίας μας, καθώς το Νομοσχέδιο αφορά άμεσα την Κεφαλονιά και την Ιθάκη.

Το Νομοσχέδιο εισάγεται στη Βουλή με τη διαδικασία του κατεπείγοντος και θα έλθει σε συζήτηση και ψηφοφορία στην Ολομέλεια της Βουλής τη Δευτέρα.

Την Τετάρτη 23/9 είχα την εξαιρετική τιμή να οριστώ εισηγητής στην ετήσια έκθεση της Ειδικής Μόνιμης Επιτροπής Περιφερειών της Βουλής από την Πρόεδρο της Επιτροπής κ. Ζέτα Μακρή. Θέμα της εισήγησής μου η “Βιώσιμη και Ολοκληρωμένη Ανάπτυξη Αστικών, Αγροτικών και Παράκτιων Περιοχών”.

Παρουσίασα την περίληψη της εισήγησής μου στην οποία περιλαμβάνονται παρατηρήσεις της Επιτροπής που αφορούν άμεσα τα προβλήματα που έχουμε σήμερα στα δίκτυα της Κεφαλονιάς και της Ιθάκης.

Στην εισήγησή μου αναφέρω την ανάγκη:

1. Να αποκτήσουν οι Οργανισμοί Τοπικής Αυτοδιοίκησης τα εργαλεία και το θεσμικό πλαίσιογια να βελτιώσουν τις δυνατότητες διαχείρισης φυσικών καταστροφών σε τοπικό επίπεδο.
2. Nα μην παραμεληθούν οι βασικές υποδομές, ενόψει των μεγάλων επενδύσεων σε «έξυπνα» και ευρυζωνικάδίκτυα, με αφορμή και την χθεσινή προκήρυξη του διαγωνισμού για την ανάπτυξη δικτύων 5G.
3. Να ληφθούν υπόψη οι συνέπειες της κλιματικής αλλαγής και η ανάγκη διασφάλισης της λειτουργίας των νέων ευρυζωνικών αλλά και των βασικών δικτύων σε περίπτωση μεγάλων φυσικών καταστροφών.
4. Να εξεταστεί περεταίρω νομοθετική ρύθμιση αρμοδιοτήτων που τυχόν επικαλύπτονται από περισσότερους φορείς του ευρύτερου δημοσίου τομέα και καθυστερούν την ανάληψη δράσης. Ο νόμος 4662/2020 για την αναδιάρθρωση της Πολιτικής Προστασίας αποτελεί μεγάλη πρόοδο στη διαχείριση φυσικών καταστροφών, αλλά πάντα υπάρχει περιθώριο βελτιώσεων.
5. Να ληφθεί μέριμνα για κοινωνικές ομάδες (ΑμεΑ, τρίτη ηλικία, άνεργοι) και απομακρυσμένες ορεινές ή/και νησιωτικές περιοχές που έχουν δυσκολία πρόσβασης στις νέες υπηρεσίες που δημιουργούνται από τον ψηφιακό μετασχηματισμό.

Η εισήγηση που κατέθεσα και παρουσίασα, θα κριθεί στην επόμενη συνεδρίαση της Επιτροπής. Αν εγκριθεί, θα αποτελέσει μέρος της ετήσιας έκθεσης της Επιτροπής Περιφερειών ως η συμβολή της Βουλής των Ελλήνων για τη διαμόρφωση των δημοσίων πολιτικών για την ανάπτυξη της Ελληνικής Περιφέρειας.

Κυρία Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,

Θα ήθελα να ξεκινήσω λέγοντας ότι στην Κεφαλονιά και την Ιθάκη βιώνουμε αυτές τις ημέρες τις συνέπειες της μεγαλύτερης ίσως φυσικής καταστροφής των τελευταίων 70 ετών.

Διαπιστώνουμε την ανάγκη που υπάρχει, οι Οργανισμοί Τοπικής Αυτοδιοίκησης να αποκτήσουν τα εργαλεία και το θεσμικό πλαίσιο που θα τους επιτρέψει να σταθούν στο πλευρό των πολιτών, ειδικά σε περιπτώσεις φυσικών καταστροφών. Στη συνεδρίαση της Επιτροπής με θέμα την αέρια ρύπανση στο αστικό συγκρότημα του Βόλου, αναφερθήκαμε ακριβώς για την ανάγκη ρύθμισης αρμοδιοτήτων που τυχόν επικαλύπτονται από περισσότερους Φορείς του ευρύτερου Δημόσιου Τομέα και καθυστερούν την ανάληψη δράσης.

Συζητήσαμε και τις συνέπειες της κλιματικής αλλαγής και για την ανάγκη εξασφάλισης της ασφάλειας και λειτουργίας των δικτύων σε περίπτωση μεγάλων φυσικών καταστροφών, κάτι που αποτελεί σήμερα το μεγαλύτερο πρόβλημα στην Κεφαλονιά και την Ιθάκη.

Συζητήσαμε για την ανάγκη να μην παραμεληθούν οι βασικές υποδομές, ενόψει των επενδύσεων σε έξυπνα δίκτυα. Τα είχαμε αναδείξει όλα αυτά τους προηγούμενους μήνες, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι. Οι παρατηρήσεις αυτές είναι απόδειξη της σπουδαίας συμβολής που μπορεί να έχει η Επιτροπή Περιφερειών στο δημόσιο διάλογο και στις ανάγκες των πολιτών της ελληνικής περιφέρειας.

Εδώ, κυρία Πρόεδρε, κλείνω αυτή τη μικρή εισαγωγή που αφορά τις δυσκολίες που βιώνουν αυτές τις μέρες οι συμπολίτες μου.

Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, θεωρώ τη συμμετοχή μας στην Επιτροπή Περιφερειών ως μια μεγάλη ευκαιρία. Θα μπορούσα να πω, ότι είναι ένα σχολείο για όλους εμάς που έχουμε την ευθύνη να μιλήσουμε στους πολίτες για πράγματα που είναι πολύ σημαντικά, αλλά ίσως δεν έχουν τη θέση που πρέπει στο δημόσιο διάλογο. Είναι ευθύνη, ειδικά των μελών της Επιτροπής Περιφερειών, να μιλούν και για αυτά στους πολίτες. Για αυτό το λόγο, κυρία Πρόεδρε, σας ευχαριστώ για την πολύ καλή δουλειά που γίνεται στην Επιτροπή, όπως και όλους τους συναδέλφους, για το υψηλό επίπεδο συζητήσεων που είχαμε το χρόνο που πέρασε. Μπορεί να έχουμε ιδεολογικές διαφορές με συναδέλφους της Αντιπολίτευσης, αλλά αυτό που μας ενώνει πάνω από όλα, είναι η αγωνία και η αγάπη μας για τον τόπο μας και τους συμπολίτες μας.

Δεν είναι υπερβολή να πούμε, ότι από τότε που έγινε η πρώτη συνεδρίαση της Επιτροπής μέχρι σήμερα, η Ελλάδα, η Ευρώπη και ο πλανήτης βρίσκονται σε πολύ διαφορετική κατάσταση. Η ελληνική περιφέρεια, η ελληνική επαρχία, βρίσκεται σε μια κρίσιμη φάση μετάβασης. Όπως σε όλο τον κόσμο, τα μεγάλα αστικά κέντρα συγκεντρώνουν το καλύτερα εκπαιδευμένο εργατικό δυναμικό, με αποτέλεσμα η περιφέρεια να αντιμετωπίζει ιστορικές προκλήσεις.

Έρχομαι στο θέμα της εισήγησής μου που αφορά τη βιώσιμη και ολοκληρωμένη ανάπτυξη αστικών αγροτικών και παράκτιων περιοχών. Αφορά τις συζητήσεις που είχαμε κατά τη 2^η, 4^η, 5^η, 7^η και 10^η συνεδρίαση της Επιτροπής. Πρόκειται για μια θεματική ενότητα που συνδέεται με πολιτικές που θα διαμορφώσουν το νέο αναπτυξιακό πρότυπο της χώρας, όπως αυτό θα προκύψει από τις ραγδαίες αλλαγές της προηγούμενης δεκαετίας σε εθνικό επίπεδο, αλλά και από τις αναδυόμενες αλλαγές στην παγκόσμια οικονομία που η πανδημία του κορωνοϊού επιταχύνει.

Ο οικονομικός  μετασχηματισμός έχει συνδεθεί διεθνώς με το επίθετο «Έξυπνος» με το οποίο σηματοδοτείται η αξιοποίηση της τεχνολογικής προόδου, της καινοτομίας και της τεχνητής νοημοσύνης στα πλαίσια της τέταρτης βιομηχανικής επανάστασης. Για το λόγο αυτό έχουν προκύψει πολιτικές που αφορούν τις έξυπνες πόλεις, την έξυπνη γεωργία, τις έξυπνες μεταφορές, τα έξυπνα λιμάνια κ.ο.κ., με κοινό παρονομαστή την αξιοποίηση της έρευνας και των τεχνολογικών εξελίξεων. Άρα, η συζήτηση περιστρέφεται έντονα γύρω από την τεχνολογία, αλλά δεν αφορά μόνο αυτή.

Μαζί με τους προσκεκλημένους της Επιτροπής συζητήσαμε για τη σημασία της έξυπνης πόλης, για τη βιώσιμη ανάπτυξη της περιφέρειας. Είναι μια συζήτηση, που αφορά κυρίως τις αστικές περιοχές. Ωστόσο, οι επαρχιακές πόλεις στην Ελλάδα είναι και κόμβοι που δημιουργούν συνέργειες σε κάθε γεωγραφικό επίπεδο, για τις κοινωνίες μας. Στη συνεδρίαση για την έξυπνη πόλη, επικεντρωθήκαμε στο ρόλο της τοπικής αυτοδιοίκησης. Πέρα από την ενσωμάτωση της τεχνολογίας, συζητήθηκαν αντικείμενα όπως η αστική κινητικότητα, η διαχείριση απορριμμάτων και η ρύπανση στις πόλεις, πράγματα που βρίσκονται στον πυρήνα της καθημερινότητας όλων μας. Επιπλέον, συζητήθηκε και η ανάγκη ενσωμάτωσης νέων τεχνολογιών, αλλά ξεκαθαρίσαμε ότι η έξυπνη πόλη δεν αφορά μόνο την τεχνολογία, αλλά την ίδια την αντίληψη που έχουν οι πολίτες για το χώρο, στον οποίο ζουν καθημερινά και πώς βλέπουν την εξέλιξή του στο μέλλον.

Στις επόμενες συνεδριάσεις μετά τη συζήτηση για την έξυπνη πόλη, κάναμε πιο εξειδικευμένες συζητήσεις για την έξυπνη γεωργία, τις έξυπνες μεταφορές και τα έξυπνα λιμάνια. Ήταν συζητήσεις πολύ χρήσιμες, με έντονες αναφορές στις αναπτυξιακές δυνατότητες των παράκτιων και των αγροτικών περιοχών. Στα πλαίσια της αναπτυξιακής ανασυγκρότησης και του προσανατολισμού της χώρας μας, σε συγκεκριμένους τομείς οικονομικής δραστηριότητας, οι συζητήσεις αυτές ήταν πολύτιμες ειδικά από τη στιγμή που βρισκόμαστε στην αφετηρία της νέας προγραμματικής περιόδου 2021 – 2027 και του ταμείου ανάκαμψης της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Η συζήτηση για την έξυπνη γεωργία, ενόψει και της αναθεωρημένης κοινής αγροτικής πολιτικής και της πράσινης συμφωνίας, ανέδειξε τις επείγουσες ανάγκες που υπάρχουν για τις αγροτικές περιοχές. Ο ρόλος της τεχνολογίας στη γεωργία, δεν εξαντλείται μόνο στην παραγωγικότητα. Οι νέες τεχνολογίες μπορούν να βοηθήσουν δημογραφικά την ύπαιθρο, μέσω της βελτίωσης της ποιότητας ζωής και της παροχής νέων υπηρεσιών. Ιδιαίτερα λόγω της εδαφικής ασυνέχειας που χαρακτηρίζει την ελληνική περιφέρεια, οι δυσκολίες είναι ακόμα μεγαλύτερες για την ελληνική γεωργία.

Η συζήτηση για τα έξυπνα λιμάνια και τις έξυπνες μεταφορές, έχει αποκτήσει ιδιαίτερα χαρακτηριστικά, αφού η πανδημία προκάλεσε μεγάλη αναστάτωση στην παγκόσμια εφοδιαστική αλυσίδα. Η Ελλάδα ως χώρα με το μεγαλύτερο εμπορικό στόλο, σημαντική γεωγραφική θέση και τη φιλοδοξία να καταστεί εμπορικός κόμβος, έχει πάντα στραμμένο το βλέμμα στο εμπόριο, τη θάλασσα και τις απαραίτητες υποδομές που χρειάζονται. Η χώρα μας έχει πολλά λιμάνια, που δεν μπορούν να έχουν όλα πρωταγωνιστικό ρόλο. Το συμπέρασμα της Επιτροπής ήταν, ότι πρέπει να αναδειχθεί η ανάγκη εξειδίκευσης πολλών λιμανιών σε συγκεκριμένους συμπληρωματικούς ρόλους.

Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, στην εισήγησή μου κάνω αναφορά και σε εξελίξεις της τρέχουσας κοινοβουλευτικής περιόδου, που επηρεάζουν άμεσα τις αναπτυξιακές προοπτικές της περιφέρειας. Με την ευκαιρία και της χθεσινής υπερψήφισης του νομοσχεδίου του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης, με τον ιστορικό αριθμό των 275 ψήφων, στην εισήγησή μου κάνω λόγο για ορισμένες πολιτικές της κυβέρνησης, που διατρέχουν οριζόντια τα θέματα που συζητήσαμε και αποτελούν προϋπόθεση, για τη βιώσιμη ανάπτυξη της περιφέρειας.

Είναι βέβαια ο ψηφιακός μετασχηματισμός του ίδιου του δημόσιου τομέα, αρχικά και της οικονομικής δραστηριότητας, στην πορεία.

Είναι η επιτάχυνση της απονομής δικαιοσύνης και η ψηφιοποίηση των διαδικασιών στη δικαιοσύνη.

Είναι, τέλος, οι πολιτικές που οργανώνουν τις χρήσεις γης και τη χωροταξία, πολιτικές που θεσμοθετούν ένα πλαίσιο για την καλύτερη διαχείριση του φυσικού και του δομημένου περιβάλλοντος.

Θεωρώ, ότι με τον ένα ή με τον άλλο τρόπο, συμφωνούμε ότι αυτές είναι βασικές μεταρρυθμίσεις που τις χρειάζεται η ελληνική περιφέρεια και η χώρα συνολικά. Είναι οι θεσμικές βάσεις, για να έχουμε το δικαίωμα να χρησιμοποιούμε τον όρο «έξυπνος» σε πολιτικές που εφαρμόζει το ελληνικό κράτος.

Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, στην εισήγησή μου περιλαμβάνω και τις παρατηρήσεις που κάναμε όλοι, κατά τη διάρκεια των συνεδριάσεων είτε με τη μορφή ερωτήσεων και απαντήσεων είτε με τους προσκεκλημένους της Επιτροπής είτε στις παρεμβάσεις μας. Θα μου επιτρέψουν οι συνάδελφοι από τα κόμματα της αντιπολίτευσης να πω, ότι προσπάθησα να συμπεριλάβω σχεδόν το σύνολο των παρατηρήσεων τους, προφανώς κωδικοποιημένα, με τις περισσότερες από αυτές τις παρατηρήσεις και οι Βουλευτές της Νέας Δημοκρατίας κινούμαστε στην ίδια κατεύθυνση.

Δεν θα σας κουράσω με τις τεχνικές λεπτομέρειες που συζητήθηκαν, όπως για τα δίχτυα 5G. Συμφωνούμε, πως οι ραγδαίες εξελίξεις στο χώρο της τεχνολογίας δεν πρέπει να μεγαλώσουν το χάσμα που υπάρχει με συμπολίτες που αντιμετωπίζουν δυσκολίες, όπως οι πολίτες τρίτης ηλικίας, τα άτομα με αναπηρίες ή οι άνεργοι. Οι έξυπνες πολιτικές για να πετύχουν, πρέπει να έχουν ένα θετικό αντίκτυπο σε όλους τους πολίτες. Αν αυτός ο αντίκτυπος δεν είναι άμεσος, αλλά πιο μεσοπρόθεσμος, είναι και δική μας ευθύνη να τους εξηγήσουμε γιατί αυτές οι πολιτικές είναι απαραίτητες. Αν η χώρα μείνει πίσω από τις εξελίξεις, όλοι θα επηρεαστούμε αρνητικά.

Αναφέρω στην εισήγησή μου την ανάγκη, οι νέες ευρυζωνικές τεχνολογίες και η σχετική έρευνα γύρω από αυτές, να μπορεί να αξιοποιηθεί από το ευρύτερο κοινωνικό σύνολο. Αναφέρω την ανάγκη για την εκπαίδευση των πολιτών και του εργατικού δυναμικού, την απόκτηση ψηφιακών δεξιοτήτων, που είναι προϋπόθεση για τον οικονομικό μετασχηματισμό. Μέσα από τις συζητήσεις της Επιτροπής μάλιστα, αναδείχθηκε ιδιαίτερα η μεγάλη ανάγκη εκπαίδευσης του ανθρώπινου δυναμικού, στις περιοχές με μεγάλη αγροτική παραγωγή, ώστε να μπορούν αυτές να αξιοποιήσουν τις τεχνολογικές εξελίξεις.

Τέλος, καταγράφω στην εισήγησή μου και μια παρατήρηση, για το ρόλο της Επιτροπής μας ευρύτερα. Συζητήσαμε για τη δυνατότητα πρόβλεψης ευρύτερης συμφωνίας στο κοινοβούλιο, για τον πολυετή σχεδιασμό των αναγκών, για βασικές υποδομές στην περιφέρεια, ώστε να μην αλλάζουν οι προτεραιότητες από διαφορετικές κυβερνήσεις. Ήταν μια συζήτηση, που ξεκίνησε με αφορμή τα σιδηροδρομικά έργα. Εδώ, υπάρχει περιθώριο η Επιτροπή Περιφερειών να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο και ίσως, πρέπει να εξετάσουμε τις δυνατότητες, που υπάρχουν γι’ αυτό στο μέλλον.

Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, είναι αυτονόητο ότι ο ρόλος μας ως εισηγητών, είναι να εκφράσουμε το σύνολο της Επιτροπής Περιφερειών στη θεματική ενότητα που αναλάβαμε. Το κείμενο της εισήγησης που έχει προκύψει, είναι προϊόν της εργασίας και του χρόνου, που όλοι αφιερώσαμε στην Επιτροπή. Σας προτρέπω να εγκρίνουμε αυτή την εισήγηση, για να αποτελέσει ένα εργαλείο μετουσίωσης των συζητήσεών μας σε δημόσιες πολιτικές, προς το συμφέρον των πολιτών της χώρας μας. Συγχαρητήρια σε όλα τα μέλη της Επιτροπής και εύχομαι το επόμενο έτος, να είναι το ίδιο παραγωγικό και ενδιαφέρον.

Σας ευχαριστώ.

Με τιμή,
Παναγής Καππάτος
Βουλευτής Κεφαλονιάς και Ιθάκης