Εικόνα: Τατόι , © Γεράσιμος Αποστολάτος

21 Νοεμβρίου Παγκόσμια Ημέρα Ενόπλων Δυνάμεων

Η Παγκόσμια Ημέρα Ενόπλων Δυνάμεων είναι μια στιγμή τιμής για όσους υπηρετούν, για όσους προστατεύουν και για όσους αφιερώνουν τη ζωή τους στη διασφάλιση της ειρήνης. Είναι όμως ταυτόχρονα, στη συγκυρία που βρισκόμαστε, μια στιγμή βαθύτατου αναστοχασμού. Γιατί οι Ένοπλες Δυνάμεις, όσο αναγκαίες κι αν είναι για την ασφάλεια, πρέπει να παραμένουν θεσμοί υπόλογοι στη δημοκρατία. Διαφανείς, ανθρώπινοι και προσανατολισμένοι στην αποτροπή, όχι στη νομιμοποίηση του πολέμου ως «κανονικότητας».

Οι πρόσφατες δηλώσεις ανώτατων αξιωματούχων, Γάλλων και Ελλήνων, που μίλησαν για την ανάγκη «να συνηθίσουμε» την εικόνα των παιδιών μας σε φέρετρα, προκαλούν σοκ και θυμό. Όχι μόνο γιατί παραπέμπουν σε μια κυνική αποδοχή της τραγωδίας του πολέμου, αλλά γιατί έρχονται σε μια εποχή που η Ευρώπη ξαναστρατιωτικοποιείται με ανησυχητική ταχύτητα. Το rearm Europe, η πρόθεση της Γερμανίας να επανασυστήσει μεγάλο στρατό και η γενικευμένη εξοπλιστική φρενίτιδα δείχνουν μια ήπειρο που δεν έμαθε από το παρελθόν της. Σε τι αποσκοπούν αυτές οι ακατανόητες δηλώσεις; Σε μία προετοιμασία, ενδεχομένως, της κοινής γνώμης για να υποδεχθεί νέες πολεμικές συγκρούσεις σε ευρωπαιϊκό έδαφος;

Λιγότερο από έναν αιώνα μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, αντί να έχουμε θωρακίσει την ειρήνη, ξανακοιτάμε το μέλλον με φόβο και ανησυχία. Αντί να επενδύουμε στον διάλογο, στη διπλωματία και τη συνεργασία, επενδύουμε σε οπλικά συστήματα. Κι όσοι μιλούν εύκολα για «νέους ανθρώπους τυλιγμένους με τη σημαία της πατρίδας» οφείλουν να απαντήσουν: Έχουν δει από κοντά τι σημαίνει πόλεμος; Έχουν σταθεί δίπλα σε οικογένειες που θάβουν τα παιδιά τους; Και, κυρίως, αν ξεσπάσει ένας πόλεμος, θα είναι στην πρώτη γραμμή ή στα μετόπισθεν να παρακολουθούν την εξέλιξή του;

Οι Ένοπλες Δυνάμεις αξίζουν τιμή. Αλλά η μεγαλύτερη τιμή που μπορούμε να τους προσφέρουμε είναι να μη χρειαστεί ποτέ να χρησιμοποιηθούν. Να μείνουν ασπίδα, όχι εργαλείο σύγκρουσης. Αυτό σημαίνει δημοκρατικό έλεγχο, διαφάνεια, υπευθυνότητα, αλλά πάνω απ’ όλα μια κοινωνία που δεν συνηθίζει και δεν αποδέχεται ποτέ την ιδέα νέων ανθρώπων μέσα σε φέρετρα.

Σήμερα τιμούμε όσους υπηρετούν την ελευθερία, την ανεξαρτησία και το δικαίωμα στη ζωή. Γι’ αυτό ακριβώς οφείλουμε να υπερασπιστούμε τη ζωή τη δική τους και όλων μας.

Γιάννης Βαρούχας