Πέμπτη 28 Μαρτίου 2024
17 C
Argostoli

kefaloniastatus@gmail.com

Εφημερεύοντα Φαρμακεία

spot_img

ΜΕΝΟΥ / ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ

28η Οκτωβρίου : Τα «πώς» και τα «γιατί»

Γράφει η Αντζελίνα Γιαννοπούλου

Τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν την άποψη των αρθρογράφων τους και όχι κατά ανάγκη του kefaloniastatus.gr

Το κείμενο εκφωνήθηκε 28η Οκτωβρίου 2019 στην Μητρόπολη Κεφαλονιάς ως πανηγυρικός.

Στις εθνικές επετείους συνηθίζουμε να ρωτάμε με επιμονή τα παιδιά: «Τι γιορτάζουμε σήμερα;». Η απάντηση τις περισσότερες φορές είναι τυπικά σωστή,όμως, αυτή η τυπικότητα είναι που την κάνει προβληματική. Δεν μπορούμε να πούμε στα παιδιά πως η απάντησή τους είναι λανθασμένη, μα γνωρίζουμε, νοιώθουμε και εμείς, πως σωστή δεν μπορεί να είναι. Μα αν δεν μπορούμε να πούμε στα παιδιά πως η απάντηση είναι λάθος τότε είμαστε εγκλωβισμένοι σε έναν φαύλο κύκλο ή ίσως πρέπει να αναζητήσουμε το πρόβλημα αλλού. Αν το πρόβλημα δεν είναι στην απάντηση, τότε δεν μένει παρά να είναι στην ερώτηση, άρα το πρόβλημα δεν είναι πια των παιδιών, αλλά δικό μας. Κάνουμε την μίση ερώτηση και για αυτό παίρνουμε την μίση απάντηση. Ρωτάμε:«τι γιορτάζουμε;», ενώ η ουσία βρίσκεται στο γιατί και ίσως ακόμα στο πώς γιορτάζουμε, πώς τιμούμε, πώς μνημονεύουμε.

Ας τολμήσουμε να μην ξεκινήσουμε από την 28η Οκτωβρίου του έτους 1940 αλλά λίγο πριν, όχι πολύ, ας πούμε ότι τολμάμε να μεταφερθούμε στην αντίστοιχη μέρα του 1939. Το καθεστώς Μεταξά είναι γεγονός, με τη σύμφωνη γνώμη του βασιλιά έχουν από το 1936 καταργηθεί η δημοκρατία και ο κοινοβουλευτισμός. Η χώρα κυβερνάται από ένα καθεστώς με αναφορές σε άλλα αυταρχικά καθεστώτα, ακόμα και στο φασισμό- ναζισμό χωρίς, βέβαια, ποτέ να ταυτιστεί μαζί τους. Οι λόγοι είναι πολλοί αλλά ένας από τους σημαντικότερους είναι πως το καθεστώς Μεταξά δεν θα αποκτήσει ποτέ ευρεία λαϊκή αποδοχή. Στον τύπο έχει επιβληθεί λογοκρισία. Στελέχη του καθεστώτος Μεταξά θα σταλούν για εκπαίδευση στη ναζιστική Γερμανία ώστε να γίνουν ικανότεροι στο κυνήγι του εσωτερικού εχθρού που σύμφωνα με την αντίληψη των αυταρχικών καθεστώτων της εποχής είναι οι κομμουνιστές. Αυτοί θα πληρώσουν και το βαρύτερο τίμημα,αλλά όχι το μόνο. Τα πολιτικά κόμματα έχουν διαλυθεί, οι δημοκρατικοί πολίτες αν δεν έχουν ήδη διωχθεί ζουν με φόβο. Όλες οι συνδικαλιστικές οργανώσεις έχουν αντικατασταθεί από καθεστωτικές μαριονέτες. Τα ενοχλητικά βιβλία έχουν πάει στην πυρά.

Και ενώ στη χωρά μας συμβαίνουν τα παραπάνω στον υπόλοιπο κόσμο έχει ξεκινήσει ένας ακόμα μεγάλος πόλεμος, αυτός που έμελε να ονομαστεί Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος, σε αυτόν ενεπλάκησαν όλες οι μεγάλες δυνάμεις της εποχής. Στα πλαίσια αυτού του πολέμου είναι που η Ιταλία του Μουσολίνι, η οποία έχει καταλάβει την Αλβανία, ζητάει να περάσει ελεύθερα στα ελληνικά εδάφη με κύριο στόχοστρατηγικά σημεία, όπως αεροδρόμια και λιμάνια.

Τις πρώτες πρωινές ώρες της 28ης Οκτωβρίου 1940 ο Ιταλός πρέσβης γνωστοποιεί στο Μεταξά το αίτημα για ελεύθερη διέλευση στρατευμάτων. Ο Μεταξάς αρνείται, λίγες ώρες μετά ο πόλεμος στα Ελληνοαλβανικά σύνορα ξεκινάει. Αλλά αλήθεια, γιατί αρνείται ο Μεταξάς την βοήθεια στο ιδεολογικά συγγενές καθεστώς του Μουσολίνι; Οι οπαδοί του μίλησαν για πατριωτισμό. Κάθε πόλεμος,όμως, έχει και την οικονομική του πλευρά. Αρκεί να αναφέρουμε πως το 67% του ελληνικού εξωτερικού χρέους ήταν αγγλικά κεφαλαία την περίοδο εκείνη. Ο Μεταξάς ήξερε καλά, όπως φάνηκε και από την αποκάλυψη εγγράφων αργότερα, πως η χώρα θα κάνει αυτό που η Αγγλία θέλει και αυτό έκανε.

Ο λαός, ωστόσο,  οι ανώνυμοι πολλοί δεν τα ήξεραν όλα αυτά. Δεν πήγαν στο αλβανικό μέτωπο γιατί το χρέος της χώρας ήταν κατά πλειοψηφία αγγλικών συμφερόντων. Η 28η Οκτωβρίου 1940 ήταν μέρα γιορτής μίας αλλόκοτης γιορτής. Ο κόσμος βγήκε στους δρόμους και πανηγύριζε, οι επιστρατευμένοι έφευγαν περήφανοι για το πεδίο της μάχης. Και πράγματι η απόκρουση των Ιταλικών στρατευμάτων ήταν η πρώτη νίκη των Συμμάχων. Μία νίκη που προκάλεσε θαυμασμό και ανάγκασε την Γερμανία να αλλάξει προτεραιότητες. Μέχρι τα μέσα Δεκεμβρίου οι Ελληνικές δυνάμεις είχαν προωθηθεί στο ένα τέταρτο σχεδόν του εδάφους της Αλβανίας, ο ενθουσιασμός μεγάλος, τραγούδια, στιχάκια και γελοιογραφίες που σατίριζαν τους Ιταλούς κυκλοφορούσαν παντού.  Η αντεπίθεση των Ιταλών το Μάρτιο του 1941 δεν απέδωσε καρπούς, οι Ιταλοί δεν μπορούσαν να νικήσουν μόνοι.  Τις πρώτες μέρες του Απριλίου οι Γερμανοί ξεκινούν νέα επίθεση. Ο Ελληνικός Στρατός αρχίζει να υποχωρεί, οι Γερμανοί προελαύνουν. Ακολουθεί συνθηκολόγηση με τους Γερμανούς και σχεδόν αμέσως με τους Ιταλούς.

Οι Έλληνες,όμως, δεν είχαν ηττηθεί, ο πόλεμος για αυτούς δεν είχε τελειώσει. Και αυτό ήταν η συνέχεια του έπους. Την 28η Οκτωβρίου του 1941 στην επέτειο της κήρυξης του Ελληνο-ιταλικού πολέμου η κατεχόμενη Αθήνα ήταν έτοιμη να δώσει ένα ηχηρό μήνυμα. Μετά από κάλεσμα αντιστασιακών οργανώσεων και με ενεργό το ρόλο μαθητών και φοιτητών σε πολλές πλατείες εκφωνήθηκαν σύντομοι λόγοι για τον αγώνα των Ελλήνων κατά των Ιταλών φασιστών. Καλούσαν τον κόσμο στο μνημείο του Άγνωστου Στρατιώτη. Έτσι έγινε, άρχισαν να κατευθύνονται στην πλατεία συντάγματος. Οι κατοχικές δυνάμεις προσπάθησαν να σταματήσουν το πλήθος, συγκρούσεις και συλλήψεις ακολούθησαν αλλά αρκετοί τα κατάφεραν και αφού πέταξαν το στεφάνι του πρωθυπουργού Τσολάκογλου ως δοσίλογου κατέθεσαν το δικό τους. Τιμούσαν το έπος του ’40, τιμούσαν τους νεκρούς με τον μοναδικό τρόπο που έχει ουσία κανείς να τιμά ανθρώπους που αγωνίστηκαν, δίνοντας νέους αγώνες.

Την επόμενη χρονιά οι κατοχικές δυνάμεις απέκλεισαν το μνημείο του Άγνωστου Στρατιώτη αλλά συνέβη κάτι που δεν μπορούσαν να περιμένουν. Παρά την απαγόρευση χιλιάδες έσπασαν τον τρόμο της κατοχής και βγήκαν στο δρόμο περισσότεροι από την προηγούμενη χρονιά. Η αντίσταση μεγάλωνε.Οι συλλήψεις, οι τραυματισμοί, κανένας κίνδυνος δεν ήταν αρκετός, ώστε να τους κάμψει. Διεκδικούσαν για άλλη μία φορά την ελευθερία τους. Αυτά είναι τα γεγονότα που καθιέρωσαν στη συλλογική μνήμη την 28η Οκτωβρίου ως εθνική επέτειο πολύ πριν αυτό γίνει τυπικά.

Πως οι αντιστασιακές πορείες έφτασαν σε εμάς ως καλοοργανωμένες παρελάσεις και οι φλογεροί αντιφασιστικοί λόγοι που μιλούσαν για ελευθερία έγιναν καλοσυνταγμένοιπανηγυρικοί κατόπιν δοξολογίας, που δεν τολμούν να μιλήσουν για φασισμό, απαιτεί μία μακρά συζήτηση που αφορά την μετέπειτα ιστορία της χωράς.

Την τιμή που αποδίδουμε σε όσους πολέμησαν ή συνέβαλαν με όποιο τρόπο στο περίφημο έπος του ’40 δεν την αποδίδουμε γιατί εκείνοι έχουν ανάγκη να τους τιμήσουμε, αλλά γιατί εμείς έχουμε ανάγκη το παράδειγμά τους. Μα, αν θέλουμε να είμαστε τίμιοι απέναντι στους εαυτούς μας, ας κάνουμε μία προσπάθεια ακόμα και αντί να ρωτήσουμε τα παιδιά: «Τι γιορτάζουμε σήμερα;»,ας αναρωτηθούμε οι ίδιοι «γιατί γιορτάζουμε» και κυρίως «πώς».

ΑΦΗΣΤΕ ΜΙΑ ΑΠΑΝΤΗΣΗ

εισάγετε το σχόλιό σας!
παρακαλώ εισάγετε το όνομά σας εδώ

ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΝΕΑ

ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΑΡΘΡΑ