Γράφει η Ευαγγελία Αλιβιζάτου
Ανθρωποκτονία. Φόβος στο άκουσμα της λέξης. Μία κοινωνία τεράτων. Έγκλημα, μια παράβαση του ποινικού δικαίου. Παραβατική συμπεριφορά δεν είναι ο σωστός όρος. Παραβάτης είναι αυτός που κάνει κάτι λιγότερο σημαντικό από την αφαίρεση μιας ζωής. Παραβάτης είναι αυτός του κώδικα οδικής κυκλοφορίας.
Μία κοινωνία κοιτά τον δολοφόνο της διπλανής πόρτας.Φαινόμενο που περνώντας τα χρόνια γίνεται όλο και συχνότερο. Εγκλήματα βίας, εγκλήματα πάθους, εγκλήματα μίσους, ψυχικές διαταραχές, γενετικές προδιαθέσεις. Όσες έρευνες και να διαβάσουμε, ποτέ δε θα μάθουμε τι είν’ αυτό που συμβαίνει στην κοινωνία.
Η κλασική έννοια της ανομίας βρίσκεται μπροστά μας. Θεμιτό και αθέμιτο δε διαχωρίζεται. Εγκληματολόγοι, ιατροδικαστές, αστυνομικοί, δικαστές θα συναντήσουν, καθημερινά πια, τον δολοφόνο, της φίλης, της αδελφής, της μητέρας, της γιαγιάς, του παππού και με παράγοντα την εντιμότητα ίσως και τη δικαιοσύνη, θ’ αποφανθούν για την τιμωρία του δράστη.
Ποια η διαφορά του οργανωμένου εγκλήματος, του εγκλήματος τιμής, του εγκλήματος εν βρασμώ ψυχής; Για τον θύτη πολλές, για το θύμα καμία. Ποιος θα μιλήσει για το θύμα; Για τα θύματα;
Ο γεννημένος δολοφόνος δε διαφέρει από τον οποιοδήποτε άλλον, που θύμωσε, που έτυχε, που ήταν η κακιά στιγμή, που είχε ένα λόγο, μία ανασφάλεια.
Η δολοφονία είναι το πιο άγριο έγκλημα. Η συχνότητα των ανθρωποκτονιών αυξάνεται ραγδαία. Καταλύτης είναι τα κίνητρα του δραστών, προβάλλοντας το έγκλημα ως μια καθημερινή πλέον κοινωνική απειλή.
Λίγη ώρα πριν το έγκλημα εθελοτυφλούμε ˙διαστάσεις ακραίες:
«Σιωπή! Μας χτυπάει την πόρτα! Μην ανοίξεις! Τι μας νοιάζει, σαν κλείσει η πόρτα μας!Πάντοτε γινόταν αυτό. Εμείς θα αλλάξουμε την κοινωνία, γυναίκα; Μπελάδες γυρεύεις;»
«Μα δε μπορώ ν’ ακούω! Κάποια στιγμή θα την σκοτώσει»
«Κοίτα τη δουλειά σου γυναίκα, δεν είδαμε δεν ξέρουμε τίποτα»
“Ολιγόλεπτη συνέντευξη-μαρτυρία γείτονα” από τους ρεπόρτερ των ειδήσεων:
«ήταν καλή και ήσυχη οικογένεια»,
«δεν είδαμε»,
«δεν ακούσαμε τίποτα ποτέ»,
«δεν ξέρουμε πώς έγινε, τα έχουμε χαμένα»…
Ο ρόλος της οικογένειας, καθοριστικός. Οι ειδικοί υποστηρίζουν πως τα εγκλήματα συνδέονται άρρηκτα με την κρίση του θεσμού της οικογένειας, τον βασικό πυρήνα επίδρασης της ψυχοσύνθεσης και της νοοτροπίας. Αν αυτός ο παράγοντας επιδρά αρνητικά, ο ψυχικός κόσμος του μελλοντικού δολοφόνου γίνεται ευμετάβλητος. Ο μόνος πυλώνας με ουσιαστική και διαχρονική παρέμβαση.
Στον αντίποδα, ο κρατικός μηχανισμός δεν θα μπορέσει ποτέ να αντιμετωπίσει επαρκώς το έγκλημα. Θα κατηγορηθώ για τη φράση “Πολιτεία απούσα”. Κρίση αξιών, παρακμή θεσμών, έλλειψη λειτουργών, έλλειψη επαφής μέσα στην οικογένεια. Ηθικές αξίες που καθορίζουν την εθνική μας υπόσταση.
Εσωτερική ανωριμότητα είναι αυτό που εκφυλίζει τις ψυχές των ατόμων που προάγουν το έγκλημα και τη βία. Δώστε στα παιδιά σας ν’ απολαύσουν ταινίες βίας, ξεκουραστείτε κι όταν ξυπνήσετε, δείτε το μυαλό τους, τις κινήσεις των χεριών τους… Δώστε τους πρότυπα, παραδείγματα, είδωλα, ήρωες. Κοιμηθείτε ήσυχοι. Οι δολοφόνοι γυρίζουν πάντοτε στο τόπο των εγκλημάτων τους. Ισως φροντίζει και το κράτος γι’ αυτό. Ίσως κι εμείς. Όλοι…
Ευαγγελία Αλιβιζάτου
Αρθρογράφος στο anamniseis.net της ομογένειας ΝΥ
Μέλος του Φιλολογικού Ομίλου Ελλάδος
Μέλος του PEN GREECE
Συγγραφέας-Ποιήτρια
