Εικόνα τίτλου. «Burger». Ζωγραφική και τίτλος του πεντάχρονου εγγονού Ορέστη- απόφοιτος προνηπιακού.
Το Δημόσιο Νηπιαγωγείο μαζί με τα Προνήπια, στεγαζόταν σε μικρό, συμπαθητικό και παραδοσιακό κτίριο, σε πλήρη αναντιστοιχία με τις τσιμεντένιες πολυκατοικίες που το περιστοίχιζαν. Γνωστή εικόνα που βλέπουμε σχεδόν παντού στην Ελλάδα. Επενδύουμε στις κατασκευές, αλλά όχι στις υποδομές για τη Δημόσια Παιδεία, κλασσικά πράγματα!
Το θεατρικό που έπαιξαν τα παιδάκια, με γιγάντια προσπάθεια, ομολογουμένως, των δασκάλων τους-νηπιαγωγών, σε πλήρη αναντιστοιχία και ευτυχώς, με τη σημερινή πραγματικότητα. Αναπαράσταση μικρής κοινωνίας που ψώνιζε (φούρναρης, οπωροπώλης), πήγαινε για καφέ (καφενείο «οι 100 καφέδες»), διάβαζε κλασσικές παλιές εφημερίδες (δημοσιογράφοι – αναγνώστες) και βόλταραν όλοι χαρούμενοι στην πόλη.
Πόσο καλά πρέπει να μας ξέρουν από τα γεννοφάσκια μας, νηπιαγωγοί, δάσκαλοι και καθηγητές! Τα παιδάκια είχαν επιλεγεί προφανώς βάσει δυνατοτήτων, αλλά και βάσει των βιωμάτων και των εμπειριών τους. Οι μικροί θαμώνες του καφενείου πχ, είχαν ίσως ανάλογα βιώματα κοινωνικοποίησης, με το καπελάκι τους στον καφενέ και στολισμένοι με παπιγιόν, στην τρίχα. Η απαγγελία ποιήματος για την ανακύκλωση, επίσης ταιριαστή!
Όλη η χαρά της μικρής κοινωνίας του θεατρικού χάθηκε, όταν εμφανίστηκαν οι «κακοί μάγοι» που σκόρπισαν σε όλους την αβεβαιότητα για το αύριο. Άνθρωποι θλιμμένοι κυκλοφορούσαν πια στην πόλη, γιατί δεν ήξεραν τι τους περιμένει! Το έργο έκλεισε με προτροπές και ποιήματα για αγάπη, συνεργασία, προστασία του πλανήτη και ασχολία με χόμπι, τραγούδι, χορό, ζωγραφική, άθληση, φύση, πράγματα που δίνουν χαρά. Τελική Προτροπή «Να μάθουμε να χαιρόμαστε με απλά πράγματα σαν τα παιδιά»!
Ας φύγουμε όμως από το νηπιαγωγείο, για να περάσουμε στην ευρύτερη κοινωνία τής παγκοσμιοποίησης, που συμμετέχουμε όλοι, μαζί και οι Έλληνες.
Οι Κοινωνικοί Ψυχολόγοι κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου, για την Εξελικτική Αναντιστοιχία* που βιώνουμε στον πλανήτη! Το Σώμα και η Ψυχή μας δεν είναι φτιαγμένα, να εξελίσσονται με τους ρυθμούς της Ψηφιακής Επανάστασης. Ο Homo Economicus, ο άνθρωπος που στοχεύει αποκλειστικά στο κέρδος, είναι σε αναντιστοιχία με τον Homo Sapiens, που ζει μέσα μας και αναζητά συναίσθημα, πολιτισμό, γλώσσα, ανθρωπισμό, φιλία, συνεργασία και αλληλεγγύη. Όλοι βρισκόμαστε μέσα στην Αβεβαιότητα για το αύριο, που γεννάει θλίψη, όπως στο θεατρικό του νηπιαγωγείου.
Έχουμε υπέρμετρη ευφυΐα για να φτιάχνουμε αεροπλάνα, μηχανές, ηλεκτρικά δίκτυα και διαδίκτυα, αλλά…. αλλά… δε μπορούμε να παρεμποδίσουμε τη φτώχεια, τη βία, την ανεργία, τις ασθένειες και τις οικολογικές καταστροφές!
Έχουμε υπομονή για να σπουδάσουμε, να αποκτήσουμε γνώσεις, αλλά έχουμε χάσει τον Αυτοέλεγχο, στην κατανάλωση βιομηχανοποιημένης τροφής πχ. που οδηγεί στην Παχυσαρκία και αυτό με απόλυτη τεκμηρίωση.
Θέλει χρόνο ο άνθρωπος για να προσαρμοστεί στις εξελίξεις, που σήμερα δεν του τον παρέχουμε. Είμαστε γενετικά προγραμματισμένοι για να καταναλώνουμε λιπαρά, ζάχαρη και αλάτι, για την αρχέγονη επιβίωση. Προερχόμενα όμως από φυσικές τροφές, ψάρια, μέλι και φρούτα, όχι από πατατάκια τσιπς, ζαχαρούχα βιομηχανοποιημένα τρόφιμα και επεξεργασμένα βούτυρα.
Ο άνθρωπος χάνει τον Αυτοέλεγχο. Πώς να αντιμετωπίσει την κερδοσκοπική βιομηχανία τροφίμων; Είμαστε Υπεράνθρωποι; Όχι! Για να μην αναφερθούμε στις ανισότητες, με την απουσία τροφής στον Τρίτο Κόσμο. Τρελά πράγματα!
Οι πυκνοκατοικημένες πόλεις, χωρίς επαφή των ανθρώπων με τη Φύση, δημιουργούν σεξουαλικούς ανταγωνισμούς και αδυναμία συνεργασίας, γιατί συνυπάρχεις με πολλούς αγνώστους. Επικρατεί ο ναρκισσισμός της εικόνας, η επιθετικότητα και η υπογεννητικότητα. Οι άνθρωποι, αλλά και οι έφηβοι, καταφεύγουν στα πορνογραφικά υλικά και αδυνατούν να φτιάξουν μακρόχρονες ρομαντικές σχέσεις, που ευνοούν τις υγιείς δεσμεύσεις και οδηγούν στην τεκνοποιία. Συμβολή με άλλα λόγια, μαζί με τις μακρόχρονες σπουδές, στην αργοπορημένη τεκνοποίηση, με όλα τα κακά που την ακολουθούν.
Υπάρχουν τρεις δρόμοι επίλυσης, λένε οι ερευνητές*.
1. Θα αφήσουμε τη Φύση με πολύ αργούς ρυθμούς να επιλέξει τους γενετικά ισχυρούς και να εξαλείψει τους αδύναμους. (Π.χ οι εκ φύσεως επιβλητικοί ηγέτες είναι επιθετικοί και επιρρεπείς στο θυμό. Αυτούς θέλουμε να επικρατήσουν;)
2. Θα επέμβουμε αυταρχικά, επιβάλλοντας με καταστολή την τάξη, την υπερκατανάλωση φαρμάκων πχ, τις αναποτελεσματικές αντικαπνιστικές εκστρατείες. (Αυτήν την κοινωνία ονειρευόμαστε;)
3. Θα επέμβουμε και θα ωθήσουμε με σεβασμό στην ελευθερία επιλογής, μέσω της διεπιστημονικής έρευνας!
Οι άνθρωποι στην πλειοψηφία, είμαστε φτιαγμένοι για να καταλαβαίνουμε με τις αισθήσεις, τα κοντινά μας πράγματα και τις απλές έννοιες που λειτουργούν με ωφέλιμα αποτελέσματα.
Δεν προτρέπεις πχ μόνο λεκτικά τους ανθρώπους για ενεργειακή εξοικονόμηση. Τους εφοδιάζεις με χάρτες του κτιρίου τους, που δείχνουν με νούμερα την οικονομία που καταφέρνουν.
‘Άλλο παράδειγμα. Μία απλή αλλαγή λέξης, όπως, συμμετοχή-αποκλεισμός, μπορεί να έχει θεαματικά αποτελέσματα. Π.χ. Συμμετοχή στους δωρητές οργάνων vs Αποκλεισμός από τους δωρητές οργάνων-αύξησε τη συμμετοχή από 42% σε 82%. Η δύναμη της Γλώσσας είναι τεράστια, όταν γίνεται με τον κατάλληλο τρόπο! Το ίδιο για την αποταμιευτική πολιτική συνταξιοδότησης, στην οποία έχουμε αποτύχει παταγωδώς! Η Πολιτική Εφαρμογή, δε γίνεται ούτε εμπειρικά, ούτε με ξεπερασμένα μοντέλα!
Υπάρχει τρόπος, αρκεί να καταλάβουμε ότι δε χάνονται χρήματα όταν επενδύονται και στην έρευνα. Αντίθετα, κερδίζουμε Οικονομικά, αλλά κερδίζουμε και Ευημερία με Βιωσιμότητα.
Πρέπει να καταλάβει και ο Homo Economicus ότι κινδυνεύουν να χαθούν όλα, αν δεν υπάρχει χώρος και για τον Homo Sapiens, τον Πνευματικό Άνθρωπο, της Γλώσσας, του Πολιτισμού, της σωστής Επικοινωνίας και της Συνεργασίας!
Μόνο έτσι θα χαιρόμαστε ξανά σαν τα Παιδιά, με όλα τα κακά που μπορεί να συμβαίνουν γύρω μας! (I ‘m singing in the rain)**
——————————-
Αναφορές στο κείμενο
*Η Υπόθεση της Εξελικτικής Αναντιστοιχίας. Επιπτώσεις για την Εφαρμοσμένη Κοινωνική Ψυχολογία. MARK VAN VUGT, LIANNE P. DE VRIES & NORMAN P.LI.
** «Κακά» πράγματα υπό αναθεώρηση. GREGORY M. VALTON & SHANNON D. BRADY
(Κεφάλαια στο βιβλίο: Εφαρμογές της Κοινωνικής Ψυχολογίας. Επιμ. Γ. Προδρομίτης, Σ. Παπαστάμου, 2022. Αθήνα, εκδ. Πεδίο).
——————————
Gene Kelly, 1952