Προς μια νέα πολιτική επανεκκίνηση;

Υπάρχει ενδεχόμενο επιστροφής του Αλέξη Τσίπρα;

Τους τελευταίους μήνες, και ιδιαίτερα μετά τη διπλή εκλογική ήττα του ΣΥΡΙΖΑ το 2023 και την παραίτηση του Αλέξη Τσίπρα από την ηγεσία του κόμματος, το πολιτικό τοπίο στην Κεντροαριστερά παραμένει ρευστό και γεμάτο ερωτήματα. Η αδυναμία διαμόρφωσης ενός ισχυρού και πειστικού προοδευτικού πόλου απέναντι στη Νέα Δημοκρατία και την κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη φαίνεται να αποτελεί κοινό τόπο για πολλούς από τους πολιτικούς πρωταγωνιστές της τελευταίας δεκαετίας.

Σε αυτό το πλαίσιο, ιδιαίτερο ενδιαφέρον προκαλεί η πρόσφατη δημόσια παρέμβαση του πρώην ευρωβουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ και πρώην αντιπροέδρου του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, Δημήτρη Παπαδημούλη. Με ανάρτησή του στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, τάσσεται υπέρ της προοπτικής ανάληψης πρωτοβουλιών από τον Αλέξη Τσίπρα για τη συγκρότηση μιας «νικηφόρας πανστρατιάς», που θα μπορούσε να σταθεί ως αξιόπιστη πολιτική εναλλακτική απέναντι στην κυβερνητική φθορά και τις υποθέσεις διαφθοράς που απασχολούν τη δημόσια σφαίρα.

Το κάλεσμα του κ. Παπαδημούλη φαίνεται να βρίσκει απήχηση και σε άλλα στελέχη με μακρά πορεία στον χώρο της κεντροαριστεράς. Σε τοπικό επίπεδο, ενδιαφέρον προκαλεί το σχόλιο του Γιάννη Βαρούχα, πρώην επιστημονικού συνεργάτη της Βουλής για τη Βουλεύτρια Κεφαλληνίας και ενεργού μέλους της Νομαρχιακής Επιτροπής και της Οργάνωσης Μελών του ΣΥΡΙΖΑ Αργοστολίου μέχρι το καλοκαίρι του 2023. Στην εν λόγω ανάρτηση του κ. Παπαδημούλη ο Γιάννης Βαρούχας σχολίασε ως εξής:

«Δε θα είναι εύκολο το εγχείρημα αλλά έχουμε το χρέος να το προσπαθήσουμε, προκειμένου να δημιουργηθεί μία νέα κοινωνική πλειοψηφία που θα είναι υπέρ των πολλών.»

Η τοποθέτηση αυτή, παρότι διατυπωμένη μετρημένα, δείχνει να τοποθετεί τον κ. Βαρούχα θετικά απέναντι στο ενδεχόμενο ενεργοποίησης του πρώην Πρωθυπουργού. Ο ίδιος, που αποστασιοποιήθηκε από τα οργανωτικά του κόμματος μετά την αποχώρηση Τσίπρα, διατηρεί καλές σχέσεις και γέφυρες επικοινωνίας με στελέχη του πάλαι ποτέ ενιαίου ΣΥΡΙΖΑ, τα οποία πλέον βρίσκονται διασκορπισμένα σε διάφορους πολιτικούς φορείς.

Αξίζει να σημειωθεί ότι το σχόλιο του Γιάννη Βαρούχα στην ανάρτηση του Δημήτρη Παπαδημούλη, όπως φαίνεται και στη φωτογραφία, βρέθηκε στην κορυφή του συνόλου των σχολίων αποσπώντας θετική αντίδραση και από τον τον ίδιο τον συντάκτη της ανάρτησης. Συγκέντρωσε το μεγαλύτερο ενδιαφέρον από τα συνολικά 585 σχόλια που έχουν μέχρι στιγμής διατυπωθεί, κερδίζοντας τις περισσότερες αντιδράσεις, που ήταν 71, και στη συντριπτική πλειοψηφία τους επιδοκιμαστικές.

Ωστόσο, εδώ προκύπτουν ορισμένα βασικά και πρακτικά ερωτήματα. Το βασικό ερώτημα που τίθεται πλέον είναι: με ποιον τρόπο θα μπορούσε να επιστρέψει ο Αλέξης Τσίπρας στο κεντρικό πολιτικό προσκήνιο;

Ο πρώην Πρωθυπουργός δε φαίνεται να κάνει βιαστικές κινήσεις ή να πιέζει καταστάσεις. Η εντεινόμενη πολιτική του δραστηριότητα δεν αφήνει κανέναν ασυγκίνητο ενώ εντύπωση προκαλεί το Μέγαρο Μαξίμου που αν και τον στοχοποιεί, παράλληλα αφήνει να διαρρέει ότι αποτελεί ιδανικό σενάριο για αντίπαλο… ας διαλέξουν τί από τα δύο είναι!

Στο μεταξύ, στη συνείδηση του κόσμου ολοένα και χτίζεται η ολική επαναφορά του Αλέξη Τσίπρα η οποία, όποτε και αν προκύψει, θα φαίνεται πλέον ως λογική ακολουθία. Οι επιστροφές στην 1η γραμμή της κεντρικής πολιτικής σκηνής είναι σπάνιες και εξαιρετικές ως περιπτώσεις σε ιστορικό επίπεδο.

Ο Κωνσταντίνος Καραμανλής επέστρεψε στην Πρωθυπουργία το 1974 ενώ είχε μεσολαβήσει η στρατιωτική δικτατορία του ’67 ενώ επιστροφή υπήρξε και για τον Ανδρέα Παπανδρέου το 1993 αφού πρώτα ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης τον είχε οδηγήσει στο Ειδικό Δικαστήριο.

Ως φαίνεται, τα μεγάλα μίση και πάθη ωφελούν τις επιστροφές. Ο Αλέξης Τσίπρας έχει αυτό το στοιχείο αφού προσωποποιεί το λεγόμενο “αντί-ΣΥΡΙΖΑ” μέτωπο και οι πολιτικοί εχθροί του είναι τόσο παθιασμένοι όσο και οι πολιτικοί του φίλοι! Πώς μπορεί όμως πρακτικά να πραγματοποιήσει την πολιτική του επάνοδο;

• Θα αναλάβει πρωτοβουλία εντός του ΣΥΡΙΖΑ, επιδιώκοντας την ανασυγκρότηση του κόμματος ή ακόμη και την επιστροφή του στην ηγεσία; Αυτό το σενάριο μάλλον φαίνεται αδύναμο με δεδομένα όλα όσα έχουν προηγηθεί…
  
• Θα δημιουργήσει έναν νέο πολιτικό φορέα, που θα μπορέσει να απορροφήσει ή να συμπεριλάβει άλλες υπάρχουσες δυνάμεις του προοδευτικού χώρου; Χρειάζεται κάτι νέο, δυνατό και ελπιδοφόρο προκειμένου να ξεπεραστεί το υπάρχον τέλμα.
  
• Μπορεί να επιτευχθούν προγραμματικές συγκλίσεις με άλλες πολιτικές κινήσεις, βάσει ενός κοινού ριζοσπαστικού αλλά ρεαλιστικού πλαισίου; Με τη σκέψη ότι κανείς δεν μπορεί μόνος του, οι προγραμματικές συγκλίσεις, συμμαχίες και συμπορεύσεις με προοπτική την ανατροπή της συντηρητικής κυβέρνησης αποτελούν μονόδρομο.
  
• Θα αναδειχθεί μια νέα γενιά πολιτικών από τα νέα στελέχη που πρωταγωνίστησαν υπό την ηγεσία Τσίπρα κατά την κυβερνητική περίοδο 2015–2019 και που σήμερα είναι σαραντάρηδες; Είναι γεγονός ότι αρκετά στελέχη του πρώην ενιαίου ΣΥΡΙΖΑ εξέθεσαν τον Αλέξη Τσίπρα σε μεγάλο βαθμό με τις πολιτικές επιλογές και τις πρακτικές τους. Χρειάζεται σοφή και ισορροπημένη επιλογή από άτομα ναι μεν νέα στο πολιτικό προσκήνιο, αλλά με γνώση του πώς λειτουργούν τα πράγματα στον δύσκολο και απαιτητικό στίβο της πολιτικής… Άτομα που να μπορείς να βασιστείς και να εμπιστευθείς ότι δε θα χύσουν την Καρδάρα με το γάλα στο παρά πέντε!

Σε κάθε περίπτωση, η πολιτική συγκυρία δεν αφήνει πολλά περιθώρια εφησυχασμού. Η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας μπορεί να βρίσκεται υπό πίεση λόγω των σκανδάλων και της διαρκούς φθοράς, ωστόσο παραμένει δημοσκοπικά πρώτο κόμμα ελλείψει ενός οργανωμένου και δυναμικού εναλλακτικού πόλου.

Όπως επισημαίνει ο Γιάννης Βαρούχας, η ανατροπή του σημερινού πολιτικού σκηνικού δεν μπορεί να επιτευχθεί από μεμονωμένες φωνές ή κινήσεις, αλλά απαιτεί ευρύτερες συμμαχίες και συλλογική προσπάθεια για την οικοδόμηση μιας νέας κοινωνικής και πολιτικής πλειοψηφίας.

Το όνομα του Αλέξη Τσίπρα εξακολουθεί να λειτουργεί ως σημείο αναφοράς για πολλούς πολίτες και πολιτικούς παράγοντες, είτε με θετικό είτε με επικριτικό πρόσημο. Το αν θα αναλάβει εκ νέου δράση, και υπό ποιο σχήμα, μένει να φανεί στην πράξη. Μέχρι τότε, ο δημόσιος διάλογος φαίνεται πως μόλις ξεκίνησε…