Η σχολική χρονιά άρχισε μαζί με τα βάσανα γονέων και παιδιών. Ανησυχία, άγχος, νεύρα, αγωνία και απογοήτευση είναι τα  συναισθήματα που εκφράζονται.     »Δεν θέλει να διαβάσει», »δε συγκεντρώνεται», βαριέται», »λέει ψέμματα», »κρύβει τις εργασίες του», »δε συνεργάζεται», ακούμε τους γονείς να λένε συχνά. Όμως ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή : Το πρώτο που πρέπει να πιστέψουμε είναι ότι »το παιδί μας είναι ένα και μοναδικό, δε μοιάζει με κανένα άλλο και δεν επιτρέπεται να το συγκρίνουμε ούτε με τ΄αδέλφια του ούτε με τους συμμαθητές του.

Η σχέση του με το σχολείο πως είναι; Το παιδί πηγαίνει στο σχολείο με χαρά όχι για τις γνώσεις αλλά γιατί έχει συναισθηματική επικοινωνία με τη δασκάλα του! Πολλοί γονείς ανησυχούν για τον – την δασκάλα του παιδιού τους. Πρέπει να γνωρίζουμε όμως, ότι όλοι οι δάσκαλοι δεν έχουν την ίδια δυνατότητα να επικοινωνούν με το παιδί. Πολλές φορές εξουθενώνονται ψυχικά, άνθρωποι με αντοχές είναι κι εκείνοι και  σκεφθείτε πόσο δύσκολη είναι η δουλειά τους με την τόσο ευαίσθητη ηλικιακή ομάδα.

Τώρα, το να είναι κακός μαθητής το παιδί σας, ισοδυναμεί στο μυαλό του ότι είναι ένας κακός γιος ή κόρη. Ένα παιδί δε μπορεί πάντα να ξεχωρίσει μια αξιολογική κρίση από την αγάπη που του δείχνουν. Όταν οι γονείς εκδηλώνουν την απογοήτευση τους, την αποδοκιμασία τους, ακόμα και το θυμό τους για τις κακές σχολικές επιδόσεις, το παιδί μπορεί να ερμηνεύσει αυτή τη συμπεριφορά ως απόσυρση της αγάπης τους!

Παρατηρούμε το παιδί μας να είναι πολύ λυπημένο, με διάσπαση προσοχής, αφηρημένο, »στον κόσμο του». Αρρωσταίνει συχνά και όχι μόνο με ένα πονόκοιλο το βράδυ της Κυριακής αλλά και με σοβαρότερα προβλήματα, όπως γαστρεντερίτιδες ή διαταραχές ύπνου. »Αρπάζει ότι περνάει από μπροστά του» λένε αγανακτισμένες οι μητέρες. Το παιδί προκαλώντας μ΄αυτό τον τρόπο την ανησυχία των γονέων του, βεβαιώνεται για την αγάπη τους! Αντιδρά στις πιέσεις των γονέων και στις υπέρμετρες προσδοκίες τους προσελκύοντας την προσοχή τους με μια αρρώστια που θα το γλιτώσει από το διάβασμα. 

Όμως η παλινδρόμηση που φέρνει η αρρώστια και οι απουσίες από το σχολείο, χειροτερεύουν την ήδη υπάρχουσα καθυστέρηση στα μαθήματα. Όταν το παιδί επιστρέφει στην τάξη, οι δυσκολίες πολλαπλασιάζονται, νιώθει σαν ξένο ανάμεσα στους συμμαθητές του και αγνοώντας αυτά που έγιναν στο διάστημα της απουσίας του, αισθάνεται αποκλεισμένο με αποτέλεσμα να αντιδρά με το να αρνείται να διαβάσει.

Οικογενειακά και οικονομικά προβλήματα, όπως κρίση στο ζευγάρι, διαφωνίες των γονέων ως προς τη διαπαιδαγώγηση του παιδιού, ανεργία ή υπεραπασχόληση τους, ακόμη η έλευση ενός νέου μέλους στην οικογένεια. Προσοχή χρειάζεται και στην ανάμειξη των παππούδων στο διάβασμα των παιδιών.  Σταθερό χώρο, δικό του χώρο με πόρτα που θα κλείνει. Αν ενοχλείται από το κλάμα του μωρού, από την τηλεόραση, από φωνές, τηλέφωνα και επισκέψεις δεν πρόκειται να συγκεντρωθεί, να στοχαστεί  (σκεφτεί) και θα δίνει λαθεμένες απαντήσεις με παρορμητισμό. Πρέπει να έχει το δικό του τραπεζάκι (γραφείο) με τα βιβλία, τετράδια, μολύβια σε τάξη.

Πιστεύω πως »ο οργανωμένος μαθητής είναι και καλός μαθητής». Το γραφείο-δωμάτιο του παιδιού, καλό θα είναι να έχει φυσικό φωτισμό, αερισμό και ευχάριστη διακόσμηση. Μαζί με το παιδί πρέπει να αποφασίσουμε για την ώρα του διαβάσματος. Πολλοί γονείς δυστυχώς »τρέχουν και δε φτάνουν» με σκληρά ωράρια και εξαντλητικές απαιτήσεις στην καθημερινότητα τους. Όμως το παιδί χρειάζεται σταθερό χρόνο, για να μη βγαίνει από το ρυθμό του. Διαλείμματα για να ξεκουράζεται, βοηθητικά τρικ π.χ να διαβάζει πρώτα τα δύσκολα,να υπογραμμίζει τα σημαντικά κλπ. Επικοινωνία με το δάσκαλο (ενημέρωση για την πρόοδο, συμπεριφορά και συνεργασία για τη βελτίωσή του παιδιού σας).

Αναρωτηθείτε, ποια είναι η δική σας στάση απέναντι στα βιβλία. Εάν το παιδί, σας βλέπει συνέχεια απασχολημένους  στο κινητό, στον Η/Υ και στην τηλεόραση θα κάνει τα ίδια. Συνδυάστε τις εξόδους σας με επισκέψεις σε βιβλιοπωλεία. Τι ωραία η εικόνα ενός μικρού ακόμα παιδιού να  ξεφυλλίζει ένα βιβλίο προτού κοιμηθεί! Πολλά παιδιά με ανώριμη κινητικότητα, δυσκολεύονται να ακολουθούν περίπλοκες οδηγίες και αποδιοργανώνονται σε μια ατμόσφαιρα άγχους και έντασης που δημιουργείται από τους γονείς. Βιώνουν την αποτυχία, εμφανίζουν χαμηλή αυτοεκτίμηση, ανοργάνωτη συμπεριφορά.

Ορισμένα παιδιά δυσκολεύονται στις αλληλουχίες δηλαδή στο να μάθουν τις μέρες της εβδομάδας, τους μήνες και τις εποχές του χρόνου. Οι μήνες στο μυαλό μας είναι σε κυκλική γραμμή, όχι σε επίπεδη! ( Βιβλιογρ. »Το Αρχείο του μυαλού μας»). Στην πρώτη Δημοτικού πολλά παιδάκια κρατάνε τόσο σφιχτά το μολύβι ώστε κουράζονται και τα παρατούν γρήγορα. Μάθετε  το από νωρίς να κρατά σωστά το μολύβι του. Μη θεωρήσετε ότι έχει πείσμα ή ότι είναι τεμπελάκος!  Ίσως ένα παιδί να μη μπορεί να συγκεντρωθεί στις εργασίες του, να νιώθει κούραση και εξάντληση όταν έχει φορτωμένο πρόγραμμα καθημερινά. Έχω ακούσει για κοριτσάκι 10 ετών να έχει τις εξής δραστηριότητες: Αγγλικά, Γερμανικά, μπαλέτο, πιάνο, κολυμβητήριο, τένις και ωδείο! Θεωρώ ότι πρόκειται για ένα δυστυχισμένο παιδί που αναλώνει την παιδικότητα του στις  υπέρμετρες προσδοκίες των φιλόδοξων γονιών του!

Τι πρέπει να κάνουμε ως υπεύθυνοι γονείς λοιπόν;  Η μητρική και η πατρική αγκαλιά προσφέρουν μοναδικά ερεθίσματα αφύπνισης, επικοινωνίας και σύνδεσης με το παιδί σας. Χρειάζονται παραδοχή και στοργή. » Όταν  ο πατέρας συμμετέχει ενεργά στη σχολική ζωή των παιδιών του ( μελέτη, επικοινωνία με το δάσκαλο, ενδιαφέρον για τη σχολική καθημερινότητα) τότε αυτά εμφανίζουν καλύτερες επιδόσεις στο σχολείο», αναφέρουν σχετικές έρευνες.  

Πρέπει να σεβαστούμε τις ανάγκες και τις δυνατότητες των παιδιών μας χωρίς να τους μεταφέρουμε τα άγχη και τις αγωνίες μας. Εκφράσεις όπως: Είσαι τεμπέλης, άχρηστος, μπουμπούνας, ανίκανος, δε θα προκόψεις στη ζωή σου, είσαι βλακέντιος, αν δε σπουδάσεις θα πεινάσεις, κλπ δεν επιτρέπονται!

Μάθετέ το σιγά- σιγά να γίνει υπεύθυνο, ώστε να μελετά μόνο του και να τελειώνει τις εργασίες του σε ορισμένο χρόνο. Επιβλέπετε  διακριτικά τον τρόπο που διαβάζει, θυμίστε του την ώρα και ενθαρρύνετέ το. Αν παρ΄όλα αυτά το παιδί σας επίμονα και καθημερινά αρνείται να διαβάσει, ζητείστε βοήθεια από ειδικούς που θα το αξιολογήσουν και θα σας συμβουλεύσουν ανάλογα.

Τελειώνοντας θα ήθελα να αναφερθώ σε μια κωμικοτραγική »μέθοδο», όπως μου την διηγήθηκε ένας πατέρας (ανώτατου μορφωτικού επιπέδου), όταν ο γιος του αρνιόταν πεισματικά να διαβάσει: »Για να γίνει ο γιος μου άριστος μαθητής, χρησιμοποιώ τη δωροδοκία. Του λέω λοιπόν: Αν μου φέρνεις άριστα με τόνο, θα σου δίνω ένα ευρώ, αν μόνο άριστα, μισό ευρώ κι αν μου φέρνεις κακούς βαθμούς θα πληρώνεις σε μένα ένα ευρώ από το χαρτζιλίκι σου για κάθε μάθημα»!  Η αναφορά του εν λόγω πατέρα, σαφώς και δεν είναι προς μίμηση! 

Αγαπημένοι μου γονείς, σας εύχομαι »Καλή Σχολική Χρονιά με μπόλικη δόση υπομονής».

Ιωάννα Φουστανάκη