«Εξαπαλών ονύχων»….. Μονόπρακτο σχεδόν θεατρικό
Βρισκόμαστε στα Δυτικά Προάστια της Αθήνας, στο χώρο ενός οδοντιατρείου, συγκεκριμένα στο δωμάτιο με τα μηχανήματα και το γραφείο της οδοντιάτρου. Συρόμενη πόρτα οδηγεί στην αίθουσα αναμονής, καναπές, τραπεζάκι, πολυθρόνες, καλόγερος για τα πανωφόρια και στα πόδια του ομπρελοθήκη… κλασσική εικόνα ιατρείου. Τριάντα χρόνια πίσω και βάλε, 1990.
Μόλις έχει φτάσει μητέρα, γύρω στα 37 – η ασθενής – με δύο μικρά παιδιά, ένα αγόρι επτά χρονών (7) και ένα κοριτσάκι ούτε πέντε (5). Η μητέρα-καθηγήτρια Μέσης Εκπαίδευσης – δίδασκε τότε Κοινωνιολογία. Παλιά ασθενής και φίλη πια, πιο πολύ χρόνο συζήταγαν παρά έφτιαχναν δόντια, τουλάχιστον στα πρώτα ραντεβού.
Σήμερα έφερε τα παιδιά μαζί της – ο σύζυγος είχε έκτακτη δουλειά – δεν μπορούσε να τα φυλάξει. Μοιρασμένο στα δύο το baby sitting για το ζευγάρι, και οι δύο από επαρχία, καμία βοήθεια από συγγενείς, διορισμένοι στην Αθήνα.
Τα παιδιά έμειναν στο σαλόνι, έκλεισε η συρόμενη πόρτα, με αυστηρή οδηγία της μάνας.
- Ήσυχοι και οι δυο, διαβάστε το παραμύθι που φέραμε!
Πάντα έκαναν μαραθώνιες συζητήσεις οι δύο γυναίκες, αριστερές και οι δυο, η καθηγήτρια εκ γενετής, η οδοντίατρος όψιμα, μίλαγαν συνήθως για τα τρία – τέσσερα είδη της Αριστεράς, όπως χοντρικά τα είχαν κατατάξει οι δυο τους.
Ο Υπαρκτός Σοσιαλισμός – σοβιετικού τύπου μόλις είχε καταρρεύσει, πάει η μαρξιστική επανάσταση και το κράτος-βιομήχανος, που ήθελε η καθηγήτρια.
Παρόμοιοι οι Σπαρτακιστές-κομμουνιστές, τους φοβήθηκε ο τότε κόσμος και προτίμησαν Χίτλερ και ναζισμό, με φασιστικές προεκτάσεις Μουσολίνι. Καλή ώρα όπως σήμερα, με την ακροδεξιά!
Τρίτη κατηγορία η Ευρωπαϊκή Ριζοσπαστική Αριστερά, αρχικά δέχεται να βελτιώσει τον καπιταλισμό, με στόχο σταδιακά να τον ανατρέψει και να κάνει, τελικά, το κράτος βιομήχανο, αλλά χωρίς επανάσταση. Κάπου εκεί φλέρταρε ιδεολογικά η καθηγήτρια.
Τελευταία η Ρεφορμιστική Αριστερά, όπου είχε εσχάτως μεταναστεύσει η οδοντογιατρίνα, αφού ο σοσιαλισμός που στήριξε μαζί με πολλούς άλλους, αποδείχτηκε το δίδυμο πρόσωπο του νεοφιλελευθερισμού. Στο ρεφορμισμό, ο καπιταλισμός πρέπει να αποκτήσει ανθρωπισμό και αλληλεγγύη, να γίνει ο τρίτος δρόμος, αλλά ο βιομήχανος παραμένει ιδιώτης με κοινωνική προσφορά.…. καλά!
Ατέλειωτες διαφωνίες οι δυο γυναίκες και στο τέλος απόλυτη συμφωνία ότι διαφωνούν, πάμε να τροχίσουμε και κανένα δόντι, έλεγαν. Είχαν λύσει στο μεταξύ, φεμινιστικά, ισότητες, προκαταλήψεις, διακρίσεις ταυτότητας κλπ κλπ, αυτιά να είχες να τις ακούς.
Σήμερα δεν είπαν πολλά γιατί στο μεταξύ ξέσπασε «πόλεμος» στην αίθουσα αναμονής. Τα παιδιά πέταγαν αντικείμενα, έσκιζαν περιοδικά, τραβούσαν καρέκλες, ό,τι να ΄ναι εκτός από ανάγνωση παραμυθιών, όπως ήταν η οδηγία. Φασαρία, χαμός!
- Ένα λεπτό, λέει η καθηγήτρια στην οδοντίατρο, σταματάει ο τροχός, πετιέται όρθια από την καρέκλα και ορμάει στη συρόμενη πόρτα.
Η αίθουσα αναμονής, εμπόλεμη ζώνη. Τα δυο παιδιά όρθια να χοροπηδάνε στους καναπέδες, το πάτωμα γεμάτο περιοδικά, βαζάκια, καδράκια, όλα τούμπα!
- Ποιος τα έκανε αυτά, στο πάτωμα και παντού;
- Εγώ, ομολογεί το αγοράκι.
- Γρήγορα όλα στη θέση τους, λέει η μάνα.
Πετιέται το κοριτσάκι, σκύβει να μαζέψει…. ορμάει η καθηγήτρια και το βουτάει από το σβέρκο σα γατί, από τη μπλούζα.
- Κάτσε στη θέση σου, εσύ τα έκανες;
- Όχι, λέει το κοριτσάκι.
- Νεαρέ, μάζεψέ τα όλα γρήγορα και μόνος σου!
Το δάχτυλό της δείχνει το αγόρι…. στη συνέχεια κάνει κύκλο 180 μοίρες μέχρι απέναντι, και δείχνει το κορίτσι.
- Μην κουνηθείς από τη θέση σου, θα τα μαζέψει όποιος τα έκανε!
Γυρίζει, κλείνει τη συρόμενη, κάθεται στην οδοντιατρική καρέκλα.
- Πάμε να τελειώνουμε, λέει στην οδοντογιατρίνα.
Κιχ δεν ακουγόταν πλέον στο σαλόνι. Όταν άνοιξε η πόρτα, όλα ήταν στη θέση τους, τα δυο παιδιά ήσυχα με το παραμύθι τους, περίμεναν.
Η συρόμενη πόρτα, αιφνίδια, έγινε η διαγώνια ψυχοκοινωνική γραμμή, που χωρίζει τις διαπροσωπικές σχέσεις από την ιδεολογική σφαίρα, αν και στην πραγματικότητα λειτουργούν όλα μαζί1.
Θαύμασε η γιατρίνα, την «εξ απαλών ονύχων» εφαρμογή!
Ανατροπή στερεοτύπου στην πράξη, ακούς πράγματα(;), η γυναίκα στα οικιακά και ας δουλεύει, ο άντρας – αφέντης, ελεύθερος οικιακών και μόνο στη δουλειά του!
Όχι παίζουμε, μπράβο της, σκέφτηκε η οδοντίατρος, για την εκ γενετής, απογοητευμένη, Αριστερή… και φίλη «εν τροχώ τω δέοντι»!
Αναφορά στο κείμενο
- Butera, F., &Mugny, G (2001). Social influence in social reality: Promoting individual and social change. . (Eds.). Hogrefe& Huber Publishers.