Ανοιξε το Τριώδιο!!! Το ακούμε αλλά δεν το καταλαβαίνουμε. Λοιπόν, από τον Εσπερινό το Σάββατο που προϋπαντεί την Κυριακή του Τελώνη και του Φαρισαίου, “ανοίγει” δηλαδή μπαίνει σε χρήση ένα Λειτουργικό Βιβλίο της Εκκλησίας, το Τριώδιο, μέχρι και το Μεγάλο Σάββατο. Έτσι, όταν λέμε πως άνοιξε το Τριώδιο, εννοούμε ακριβώς πως άνοιξε το βιβλίο αυτό που περιγράψαμε και ταυτόχρονα όλη η μεγάλη περίοδος του αγώνα και της περισυλλογής του πιστού μέχρι το Πάσχα. Το Τριώδιο, ως χρονικό διάστημα, μπορούμε να το χωρίσουμε σε τρεις διακριτές περιόδους:
Α. Προπαρασκευαστική περίοδος για τη Μεγάλη Τεσσαρακοστή
Είναι αυτό που ο λαός αποκαλεί Τριώδιο. Διαρκεί από την Κυριακή του Τελώνου και του Φαρισαίου έως την Κυριακή της Τυρινής. Εβδομάδες τέσσερις. Είναι το στάδιο προετοιμασίας για τη νηστεία της Μεγάλης Τεσσαρακοστή που ακολουθεί, αλλά και περίοδος ξεφαντώματος με τις καρναβαλικές εκδηλώσεις, που αποτελούν κόκκινο πανί για την Εκκλησία, λόγω των ειδωλολατρικών τους καταβολών, που βρίσκονται στην κορύφωσή τους, ιδιαίτερα την Κυριακή της Τυρινής με μία “εκτόνωση” την επόμενη ημέρα, την “Καθαρά Δευτέρα” που άπαντες τιμούν την έναρξη της αυστηρής νηστείας προς τέρψην των ψαράδων καταναλώνοντας τόνους μαλακίων, οστρακοειδών και, οι πιο εύποροι τυχεροί αστακούς , καραβίδες, γαρίδες και καβούρια. Το Σάββατο πριν από την τρίτη Κυριακή (της Αποκριάς) ονομάζεται Ψυχοσάββατο ή Σάββατο των Ψυχών. Καθιερώθηκε από την εκκλησία ως ημέρα που προσευχόμαστε και προσφέρουμε κόλλυβα για όλους αυτούς που για διάφορους λόγους δεν μνημονεύονται σε μνημόσυνα.
Β. Μεγάλη Τεσσαρακοστή
Διαρκεί από την Καθαρά Δευτέρα έως την Παρασκευή πριν από το Σάββατο του Λαζάρου. Είναι περίοδος αυστηρής νηστείας, περισυλλογής και προσευχής, που προετοιμάζει τον πιστό για την Εβδομάδα των Παθών και την Ανάσταση του Κυρίου. Ονομάζεται Τεσσαρακοστή ή Σαρακοστή, για να θυμίζει τη σαραντάημερη νηστεία του Χριστού στην έρημο (Ματθ. δ, 2), και Μεγάλη για να ξεχωρίζει από τη σαραντάημερη, επίσης, νηστεία των Χριστουγέννων, που είναι λιγότερο αυστηρή.
Σε όλες τις ημέρες της Μεγάλης Τεσσαρακοστής πρέπει να τηρείται από τους πιστούς αυστηρή νηστεία («ξηροφαγία»), εκτός από τα Σάββατα, τις Κυριακές και την εορτή των Τεσσαράκοντα μαρτύρων (9 Μαρτίου), οπότε επιτρέπεται η κατανάλωση κρασιού και λαδιού («κατάλυση οίνου και ελαίου») και την εορτή του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου (25 Μαρτίου), οπότε επιτρέπεται η κατανάλωση ψαριών («Κατάλυση ιχθύος»).
Αυτή η 2η περίοδο του Τριωδίου θεωρητικά λήγει το Σάββατο του Λαζάρου και ξεκινά η πιο σημαντική εβδομάδατης πίστης και της Εκκλησίας μας.
Γ. Μεγάλη Εβδομάδα ή Εβδομάδα των παθών που λήγει πλέον το Μεγάλο Σάββατο.
Σύνολο εβδομάδων του Τριωδίου… Δέκα. Δέκα ευλογημένες εβδομάδες περισυλλογής και μετανοίας. Καλό αγώνα, καλή Σαρακοστή. Και μην ξεχνάμε ποτέ. Μετά τα πάθη την σταύρωση και τον θάνατο, έρχεται η ΑΝΑΣΤΑΣΗ.
