Η εν λόγω συμφωνία (Ελλάδας – Τουρκίας) υπεγράφη στο πλαίσιο της σύγκλησης του Ευρωπαικού Συμβουλίου για την εμβάθυνση των σχέσεων ΕΕ – Τουρκίας και για την αντιμετώπιση του μεταναστευτικού ζητήματος και της κρίσης που αυτό συνεπάγεται. Βάσει της εν λόγω συμφωνίας, στις 7 Μαρτίου 2016 η Τουρκία συμφώνησε να δεχθεί την ταχεία επιστροφή όλων των μεταναστών που δεν χρήζουν διεθνούς προστασίας και μεταβαίνουν από την Τουρκία στην Ελλάδα και να κάνει δεκτούς στο έδαφός της όλους τους παράτυπους μετανάστες οι οποίοι συλλαμβάνονται σε τουρκικά ύδατα.
Η Τουρκία και η ΕΕ συμφωνούν επίσης να αναβαθμίσουν τα μέτρα κατά των διακινητών μεταναστών και εκφράζουν ικανοποίηση για την ανάληψη δραστηριότητας από το ΝΑΤΟ στο Αιγαίο. Με σκοπό να εξαρθρωθεί το επιχειρηματικό μοντέλο των διακινητών και να προσφερθεί στους μετανάστες μια αποτελεσματική λύση προκειμένου να μην θέτουν σε κίνδυνο την ζωή τους, συμφωνήθηκε να δωθεί ένα τέλος στην παράνομη μετανάστευση από την Τουρκία προς τις χώρες της ΕΕ. Προκειμένου να επιτευχθεί αυτός ο στόχος ορίστηκε ότι όλοι οι νέοι παράτυποι μετανάστες οι οποίοι φτάνουν σε ελληνικά νησιά μέσω Τουρκίας από τις 20 Μαρτίου 2016 θα επιστρέφονται σε αυτήν. Η επανεισδοχή τους ξεκινάει από την 4η Απριλίου 2016. Η εν λόγω πρακτική εναρμονίζεται πλήρως με το ενωσιακό αλλά και το διεθνές δίκαιο και ενισχύει τον αποκλεισμό κάθε πρακτικής ομαδικών απελάσεων. Όλοι οι μετανάστες θα προστατεύονται σύμφωνα με τα σχετικά διεθνή πρότυπα και θα τηρείται απαρέγκλιτα η αρχή της μη επαναπροώθησης – μέτρο προσωρινό και έκτακτο αλλά απαραίτητο για την προάσπιση της δημόσιας τάξης.
Οι μετανάστες οι οποίοι καταφθάνουν σε ελληνικά νησιά θα καταγράφονται επαρκώς και τυχόν αιτήσεις ασύλου θα διεκπεραιώνται ατομικά από τις ελληνικές αρχές, δυνάμει σχετικής οδηγίας για τις διαδικασίες ασύλου αλλά και σε συνεργασία με την Ύπατη Αρμοστεία των Ηνωμένων Εθνών για τους Πρόσφυγες.
Ορίζεται ρητά ότι για κάθε Σύριο ο οποίος θα επιστρέφει στην Τουρκία από τα ελληνικά νησιά ένας άλλος Σύρος θα επανεγκαθίσταται από την Τουρκία στην ΕΕ. Επισημαίνεται ακόμη ότι, η Τουρκία από την πλευρά της δεσμεύεται να λάβοι αναγκαία μέτρα για να αποτρέψει το άνοιγμα νέων διόδων μετανάστευσης από την Τουρκία στην ΕΕ. Η δε διαδικασία κατάργησης της visa για τους Τούρκους πολίτες που επιθυμούν να ταξιδέψουν στην Ευρωπαική Ένωση θα επιταχυνθεί χρονικό ορίζοντα τον Ιούλιο του 2016. Αναφορικά προς την εκταμίευση των 3 δις. Ευρώ τα οποία προορίζοντο για την εγκατάσταση των προσφύγων στην Τουρκία έως τα τέλη Μαρτίου, ορίζεται ρητά ότι πρόκειται για διαδικασία η οποία θα επιταχυνθεί.
Δεν πρέπει να παραβλεφθούν σχετικές διατάξεις της συμφωνίας οι οποίες ορίζουν ρητά ότι επιβεβαιώνεται η παρουσία Τούρκων αξιωματικών στα νησιά ενώ «οροφή» είναι οι 72.000 επιστροφές στην Τουρκία.
Η Γερμανίδα καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ σχολίασε ως εξής την συμφωνία : «Υπάρχουν προυποθέσεις για την παροχή ελεύθερης διακίνησης των Τούρκων πολιτών στην Ευρώπη. Όσον αφορά τα 3 δις ευρώ που θα διατεθούν στην Τουρκία για τους πρόσφυγες θα επιταχυνθούν οι διαδικασίες. Εάν δεν αρκούν θα υπάρξουν συζητήσεις για περαιτέρω κεφάλαια».
Ο Αχμέτ Νταβούτογλου μετά το τέλος της συνόδου κορυφής τόνισε ότι τα χρήματα «θα πάνε για το καλό των Σύρων».
Μια προσεκτική ανάγνωση της ως άνω συμφωνίας καταδεικνύει περίτρανα ότι η Τουρκία για ακόμη μία φορά, παροτρύνοντας μετανάστες να εισέλθουν στα σύνορα της Ελλάδας με την ψευδή δήλωση ότι αυτά είναι ανοιχτά, παραβιάζει κατάφωρα το διεθνές δίκαιο, απομακρύνεται από τα κριτήρια της Κοπεγχάγης οπότε δεν πληροί τις προυποθέσεις για ένταξη στην ΕΕ την οποία και καπηλευεται ενώ επιτακτική είναι η ανάγκη και των Ευρωπαίων εταίρων να προασπίσουν τα δικαιώματα της Ελλάδας και να σπεύσουν το γρηγορότερο δυνατό στην επίλυση του φλέγοντος και ιστορικού αυτού προβλήματος, οι «κινηματογραφικές σκηνές του οποίου εκτυλίσσονται στον Έβρο.
*φωτο: Γιάννης Μπεχράκης
